CHÂTEAU DE VILLANDRY, HET EDEN VAN DE LOIREVALLEI

kastelen aan de loire, loirevallei, mooiste tuinen van frankrijk, kasteel van villandry,

Château de Villandry is het laatste grote kasteel in rennaisancestijl dat in de Loirevallei werd gebouwd. Vierhonder jaar lang werd er onhandig aan gebricoleerd waardoor het begin vorige eeuw op het punt stond gesloopt te worden. Een Spaans-Amerikaanse familie redde dit juweeltje bij de samenvloeing van Loire en Cher van de ondergang en maakten er hun levenswerk van. Welkom in de mooiste tuinen van de Loirevallei!

Château de Villandry in wintermodus. (© Château de Villandry)

Château de Villandry is geen onbekende voor ons. Twee jaar geleden bezochten het kasteel al eens tijdens een kersttoer langs de kastelen van de Loirevallei. We werden toen meteen overdonderd door de prachtige tuinen, ook al stonden ze in volle wintermodus. We beloofden onszelf toen om nog eens terug te komen in een wat kleurrijker seizoen, wanneer pakweg de rozen bloeien, om de tuinen in volle glorie te bewonderen. En we houden woord: twee jaar later staan we terug in de tuinen van Villandry, in de late lente dit keer. Het contrast met ons vorig bezoek kan niet groter zijn.

De 11e eeuwse donjon is wat nog rest van het oorspronkelijke kasteel.

Van militair bastion tot lustslot. Fast backwards naar het jaar 1532: Jean Breton, minister van financiën onder François I, koopt het 11e eeuwse Fort van Colombiers, spaart enkel de slotgracht en de oude donjon en transformeert de rest tot een renaissancekasteel. Gefascineerd door wat hij zag in Italië, krijgt Breton het briljante idee om er renaissancetuinen aan te leggen. Verdediging maakt plaats voor esthetiek: het oude fort wordt een lusthof én een symbool van avant-gardistische architectuur. Vanaf 1639 heet het officieel Château de Villandry. Fast forward naar 1754: de ambassadeur van Lodewijk XV, de Markies van Castellane, koopt het kasteel, breidt de tuinen uit met bijgebouwen en transformeert ze naar de heersende trends van z'n tijd. Dat we Château de Villandry vandaag weer in z'n volle pracht kunnen bewonderen, danken we aan het Spaans-Amerikaanse wetenschapskoppel Joachim Carvallo en Ann Coleman. Zij redden Villandry in 1906 van de sloophamer. Met het verwerven van Villandry heeft het koppel de perfecte locatie gevonden om hun enorme kunstcollectie in onder te brengen. Maar ze raken al snel in de ban van het kasteel en offeren zelfs hun carrière op om het zo authentiek mogelijk te restaureren. Het domein stellen ze in 1920 open voor het publiek.

"De verdedigingsfunctie maakt plaats voor esthetiek, het Fort van Colombiers wordt een lusthof."

De als historisch monument geclasseerde eetkamer (b) - de keuken (o).

Kasteel vol kunst. Ons parcours in het kasteel begint meteen met een parel: de tot historische monument geklasseerde eetkamer met een unieke marmeren vloer. De fontein in de vorm van een engel diende om de ruimte 's zomers te koelen. Tussen de zalmroze muren lijkt het of de sfeervol gedekte tafel geduldig wacht op een diner van een aristicratische familie. De keuken met z'n enorme openhaard is een stuk soberder en ademt pure nostalgie. In de slaapkamers op de eerste verdieping waait een romantisch windje uit de gedrapeerde alkoven. Het meubilair is een ecletisch allegaartje uit verschillende stijlperioden en zowat alle windhoeken. De kunstwerken die de Carvallo's verzamelden vormen de rode draad op onze wandeling door het kasteel.

Villandry is een kasteel boordevol kunst.

Dat ze een zwak hadden voor Spaanse religieuze kunst uit de Gouden Eeuw, wordt duidelijk in de schilderijengalerij op de eerste verdieping. Maar het meest zijn we onder de indruk van het oosterse salon met gouden gordijnen en een mudejarplafond uit het paleis van de hertogen van Maqueda. De stielman van dienst had maar liefst een jaar nodig om de 3600 stukjes hout te monteren. Dat de 11e eeuwse slottoren de favoriete hangout van de Markies van Castellane was, is een understatement. Hij had zijn bureau op het gelijkvloers, zijn sobere slaapkamer op de eerste verdieping kijkt mooi uit op de siermoestuin. Het allermooiste zicht op de tuinen had hij vanop zijn dakterras.

"De kunst die de Carvallo's verzamelden vormen de rode draad op onze wandeling door het kasteel."

Een centraal kanaal snijdt de tuinen doormidden.

Locus amoenus. Het kasteel van Villandry mag dan van een verbazende schoonheid getuigen, het zijn de 7ha grote tuinen die alle aandacht opeisen. Wij rekenen ze alvast met die van Versailles en Giverny tot de allermooiste van Frankrijk. De restauratie duurde 10 jaar en werd in 1918 voltooid. Daarvoor maakten de Carvalo's gebruik van tekeningen en plattegronden van de bekende 16e eeuwse Franse rennaisance-architect Androuet de Cerceau. Net als vele van z'n collega-architecten uit de renaissance, werkte hij volgens het protos 'locus amoenus' (lieflijk oord), een geïdealiseerd toevluchtsoord in de natuur waar geliefden elkaar ontmoeten of men komt bezinnen. Volgens het locus amoenus moet een tuin aan 7 criteria voldoen. Zo moet hij over een beekje, bloemen, kruiden, bomen, fruit, schaduw en zelfs een zacht briesje beschikken. Allemaal elementen die we in Villandry terugvinden. Het levenswerk van de Carvalo's bleef niet onopgemerkt: in 1934 al werd hun tuin een Historisch Monument.

"Het werk van Carvalo's bleef niet onopgemerkt: in 1934 werd hun tuin een Historisch Monument."

De 'Watertuin' is een oase van rust.

De tuinwandeling door de tijd. Onze wandeling door de 7ha grote tuinen begint in de schaduw van het aangrenzende bos vanwaar we de 8 thematuinen ordelijk kunnen overzien. Ze werden verdeeld over drie enorme terrassen die trapsgewijs aflopen naar het kasteel. Wat ons meteen opvalt is dat het domein harmonieus ligt verankerd in de omliggende natuur. Van het Audiëntiepaviljoen, waar de Markies van Castellane recht sprak, leidt een laan van oude lindebomen ons naar de Watertuin, een bassin in de vorm van een spiegel in Louis XV stijl. Met de kabbelende fonteinen errond is het een oase van rust.

Villandry, tuinen.

De aanpalende Zonnetuin is een vreemde noot in het geheel. Het is een eigentijdse creatie geïnpireerd op een onvoltooid project van de Carvallo's en omvat drie groene zones: de Wolkenkamer met blauwe en witte tinten, de Zonnekamer waar geel-oranje overheerst en de Kinderkamer met appelbomen. Het haagbeuken labyrint op het lager gelegen terras katapulteert ons terug naar de renaissance. In tegenstelling tot de Griekse labyrinten heeft het geen doodlopende paden, maar leidt het naar een centraal uitkijkpunt. Het symboliseert de spirituele zoektocht van de mens naar God. Nog een stap terug in de tijd zetten we in de 'Tuin der Eenvoudigen van Geest', een vreemde naam voor een traditionele middeleeuwse kruidentuin, met een geweldig uitzicht op het kasteel en de oude slottoren.

De middeleeuwse kloostertuinen als inspiratiebron: de Siermoestuin.

We dalen af naar het laagste terras waar geen bloemen, maar groenten voor kleur zorgen: de Siermoestuin. De originele tuin werd door de Markies van Castellane getransformeerd tot een Engels park, maar later door de Carvallo's weer in ere hersteld. De tuin met 9 perken in variërende geometrische motieven is een streling voor het oog. Het concept is geïnspireerd op de middeleeuwse kloostertuinen waar monniken geometrische groentenperken aanlegden met kruisvormige figuren. De stamrozen die we overal zien symboliseren spittende monniken.

Voor de Siertuinen werd 35 km buxus aangelegd.

Vanuit de Siermoestuin wandelen we naar een hoger gelegen Siertuin die in twee gespleten wordt door het centrale kanaal. Met buxushagen gesnoeid in iconische motieven getuigt de tuin van een ongeziene elegantie. De Siertuin is onderverdeeld in drie aparte tuinen waarvan de snoeivorm telkens het thema symboliseert. Zo zien we harten en vlinders, maar ook dolken en zwaarden in de Liefdestuin, Baskische- Maltezer- en Languedockruizen de Kruizentuin en muzieknoten en lieren in de Muziektuin. De motieven zijn Arabisch/Andalusisch geïnspireerd, waarvoor de Carvalo's de Spaanse landschapsarchitect Javier van Winthuysen onder de arm namen.

"Met buxushagen gesnoeid in iconische motieven getuigt de Siertuin van een ongeziene elegantie."

De 'Moessiertuin' vanaf de slottoren.

Spitten, snoeien, planten. Bij de serres aan het Audiëntiepaviljoen spreken we met een van de 10 tuimannen die het domein van Château de Villandry onderhouden. Hij vertelt ons dat er elk jaar twee keer wordt aangeplant, in de lente en in de zomer. In de Siermoestuin wordt daarbij rekening gehouden met zowel de kleurenharmonie als de verplichte rotatie om de grond niet te verarmen. Sinds 2009 zijn de tuinmannen overgestapt op een meer verantwoorde manier van onderhoud waarbij geen insecticides en pesticides meer worden gebruikt. Hun nieuwe manier van werken heeft de biodiversiteit bevorderd waardoor er vandaag meer dan 100 vogelsoorten voorkomen op het domein. Hij geeft ons nog wat cijfers mee. Zo staan er meer dan 1000 lindebomen op het domein die elke winter door een team van 4 tuinmannen, drie maanden lang, worden gesnoeid. De 30km aangeplante buxussen moeten zelfs twee keer per jaar worden gesnoeid. Het zijn cijfers die kunnen tellen. Tot slot geeft hij nog een mooie tip mee: de siertuinen zijn op hun mooist in volle zomer, wanneer de begonia's tussen de buxushagen in volle bloei staan. En daarvoor komen we graag een derde keer terug!

"De siertuinen zijn op hun mooist in volle zomer, wanneer de begonia's tussen de buxushagen in volle bloei staan."

De Siertuinen zijn op hun mooist in volle zomer. (© Château de Villandry)

© DICHTBIJ & VER WEG 2025

Lees ook: Door de tuinen van de Loirekastelen (1): In de naam van de roos.

Deze reportage werd gesponsord door: toursloirevalley.eu & www.tourainenature.com

Website: www.chateauvillandry.fr

VILLANDRY PRAKTISCH:

VERVOER:

Wij reden voor onze tocht langs de tuinen van de Loirekastelen met de trein naar Saint-Pierre des Corps en van daaruit verder met een huurwagen. Met de Eurostar van Brussel naar Paris-Nord, metro naar Gare du Montparnasse en van daaruit met de TGV naar Saint-Pierre du Corps. Reistijd: 3,15u.

Enkel met de trein naar Villandry? Het dichtst bijgelegen station is dat van Tours. Vanaf het station kan je tram A tot Fac de Lyons nemen en vervolgens bus 32 tot Villandry Centre. Het kasteel ligt op wandelafstand van de bushalte.

Een andere mogelijkheid om vanuit Tours naar Château de Villandry te trekken zijn de begeleide excursies die Chateau de Villandry combineren met dat van Azay-le-Rideau. Meer info vind je hier. Villandry combineren met een citytrip in Tours is trouwens een mooie combinatie.

Met de auto: de afstand van Brussel naar Villandry bedraagt 560km met een reistijd van ongeveer 6uur zonder tussenstops. Er zijn gratis parkeerplaatsen op de parking tegenover het kasteel.

OVERNACHTEN:

Onze tip: Hotel du Cygne in een karaktervolle 18e eeuwse residentie in Tours. Het interieur is chique en bohémien tegelijk en er heerst een warme, ongedwongen sfeer. Het hotel ligt vlakbij Rue Colbert, de straat met de beste restaurants van Tours en op wandelafstand van alle bezienswaardigheden van de stad. Het hotel beschikt over 17 sfeervolle kamers in een romantische Zensetting. Info & reserveren: www.hotel-cygne-tours.com

Château de Villandry tijdens 'Noël aux Pays des Châteaux.'

WANNEER VILLANDRY BEZOEKEN?

De troef van de tuinen Villandry zijn de kleuren die mee veranderen met de seizoenen. Elk seizoen heeft z'n charme, dus op elk moment van het jaar kan je er genieten van de nalatenschap van de Carvallo's. Als je de tuinen op z'n kleurrijkst wil zien, kom je best vanaf eind mei tot en met juni.

Villandry is een druk bezocht kasteel. Als je het graag (relatief) rustig bezoekt vermijd je best de weekends. Zo vroeg mogelijk voor de deur staan helpt ook, meteen bij het opengaan in de ochtend. Reken minstens twee tot drie uur voor het bezoek om ten volle van de tuinen en het kasteel te genieten.

Onze tip: Bezoek Château de Villandry tijdens 'Noël aux Pays des Châteaux' wanneer de kastelen aan de Loire in volle Kerstmodus staan. De tuinen zijn het minst kleurrijk in de winter, maar het kasteel baadt in een overweldigende kerstsfeer die je met verstomming zal slaan.

OPENINGSUREN/PRIJZEN (2025):

Het kasteel kan je bezichten tussen 9.00 en 18.00 uur, de tuinen tussen 9.00 en 19.00 uur. Check steeds vooraf de openingstijden op de officiële website van het kasteel, want die kunnen verschillen per seizoen.

Kasteel + tuinen: €14 (€8,50 voor kinderen van 8-18 jaar en studenten).
Enkel de tuinen: €8,5 (€5,50 voor kinderen van 8-18 jaar en studenten).
Kinderen tot 8 jaar: gratis.
Groepen vanaf 15 personen: €10,5 (kasteel + tuinen) - €6,5 (enkel de tuinen).
Audiogids: €4.