Baeza. Een wandeling door Baeza is een wandeling door de tijd. In 2003 werd dit stadje samen met het naburige Úbeda om exact dezelfde reden op de werelderfgoedlijst van Unesco gezet: de unieke architectuur. En ook hier gaat Andres del Vandelvira met een flink deel van de eer lopen. Onze eerste halte is de Kathedraal van Baeza die op de fundamenten van een moskee werd gebouwd. De architectuur is een mix van gotiek en mudejar en kreeg in de 16e eeuw een renaissance make-over door Andres del Vandelvira. Het interieur is bijzonder indrukwekkend met een barokke apsis en fraaie zijkapellen, maar de smeedijzeren poort van Spaanse kunstsmid Bartolomé maakt het meeste indruk.

De poort van kunstsmid Bartolomé is een kunstwerk op zich.

De kleine kloostertuin is een oase van rust. Vanop de toren hebben we een magnifiek uitzicht op honderdduizenden olijfbomen, Baeza zelf en in de verte zusterstad Úbeda. Rond Plaza Santa Maria vinden we de Universiteit van Baeza, een van de oudste van Spanje, ooit gesticht als de universiteit van het koninkrijk Jaén in het begin van de zestiende eeuw. Zowel de renaissancegevels - met die van Ayuntamiento op kop - én de patio's zijn van een onwaarschijnlijke schoonheid. Op Plaza del Pópulo wandelen we langs Leones fontein, de oudste van de stad, in de schaduw van Puerta de Jaén y Arco de Villalar. Meer stadsmuur zien we op Plaza de Espana, bij de tien eeuwen oude Torre de los Aliatares, een nog zeldzame, stille getuige van de Moorse overheersing in Baeza.

"De renaissancegevels van de universiteit van Baeza - met die van Ayuntamiento op kop - zijn van een onwaarschijnlijke schoonheid."

Parque Natural de Sierras de Cazorla, Segura y las Villas.

Parque Natural de Sierras de Cazorla, Segura y las Villas.

'Het park is ook een belangrijk vogelreservaat met meer dan 100 soorten, waaronder steenarenden, vale- en lammergieren,' vertelt José. 'Er leven verder veel wilde zwijnen, berggeiten en herten in het park en het is de enige plek waar de Andalusische kielhagedis voorkomt.' Herten zien we overal, in de verte draait een enorme gier onvermoeibaar rondjes in de lucht. Bij een canyon langs een zijarm van de Rio Gualdalquivir maken we een mooie wandeling langs de vreemde aardbeibomen. 'Met de rode vruchten maken we confituur en een sterke drank,' lacht José. In de verte doemen de hoogste pieken van de Sierra de Cazorla op, zonder sneeuw, maar erg indrukwekkend. Met een beetje tegenzin verlaten we dit natuurpark, waar we heel graag een weekje zouden willen herbronnen.

"Herten zien we overal, in de verte draait een enorme gier onvermoeibaar rondjes in de lucht."

Cazorla.

Cazorla. Cazorla, een van de mooiste stadjes van Spanje, zien we al van ver liggen. Het is verankerd tussen het groen van Sierra de Cozorla en een zee van olijfgaarden, als een witte vlek die zich vastklampt aan de bergwand. Onze wandeling begint met koffie op een terrasje langs het oergezellige Plaza Santa Maria, waaronder de Rio Cerezuelo discreet z'n weg naar de Gualdalquivir zoekt. Over onze kop koffie kijken we uit op de torens van de Santa Mariakerk en het Moorse Castillo de la Yedra, twee iconen die al eeuwenlang het gezicht van Cazorla bepalen.

Ruïne Santa-Mariakerk, Carzola.

De aanpalende Santa Mariakerk, waarvan enkel nog een ruïne rest, is de enige kerk ter wereld ooit die over een rivier werd gebouwd. We dalen af naar de galerij onder het gebouw, waar de Rio Cerezuelo gekanaliseerd werd en van het hoofdaltaar over de volledige lengte onder de kerk doorstroomt. Ironisch genoeg was dit ingenieuze concept één van de redenen dat de kerk vernield werd. Tijdens een zware storm in 1694 blokkeerde puin en hout het ondergrondse kanaal waardoor Rio Cerezuelo buiten z'n oevers trad en het hele gebouw met z'n inboedel in de vernieling sloeg. Maar de bouw ervan over een rivier was wel een moedige onderneming, waaraan enkel een toparchitect zich durfde wagen. 

Ruïne Santa-Mariakerk, Carzola.

En ook hier duikt de naam Andres del Vandelvira op. Ook bovengronds herkennen we zijn hand in de prachtige gewelven, de koepel met cassetteplafond en dezelfde geraffineerde renaissance-elementen die we in Úbeda zagen. De ruïne is intussen gestabiliseerd en is vandaag nog steeds één van de grote bezienswaardigheden van Cazorla. Een steil oplopend pad voert ons van de Santa-Maria naar Castillo de la Yedra, aan de voet van de Salvatierraheuvel. Vanop 830m hoogte waakt dit stoere fort, uit de Almohaden-periode, over Cazorla en de wijde omgeving. Na de overwinning op de Moren kreeg het een subtiele make-over en werden er gotische elementen aan toegevoegd.

Castillo de la Yedra.

Dé bezienswaardigheid van het fort is de drie verdiepingen hoge Torre del Homenaje. We vinden er o.a. een prachtige kapel met een Romaans-Byzantijns Christusbeeld op een cipressenhouten kruis en een wapenkamer getooid met authentieke zwaarden, kruisbogen, bijlen, harnassen en meubilair uit de 16e en 17e eeuw. Maar het mooist, ook in architectonisch opzicht, is de Noble Room op de hoogste verdieping, met gotische ribgewelven en spitsboogvensters. We kunnen er enkele 17e eeuwse Vlaamse wandtapijten en vier prachtige bargueños met bijbehorende 18e-eeuwse tafels bewonderen. Op het dak van de Torre del Homenaje genieten we tenslotte van een fenomenaal uitzicht over Cazorla, de bergen en (alweer) een eindeloze zee olijfbomen. Wordt vervolgd.

"De bouw van een kerk over een rivier was een moedige onderneming waaraan enkel een toparchitect zich durfde te wagen."

© DICHTBIJ & VER WEG 2024

Lees ook: Langs de erfgoedroutes van Al-Andalus (1): Úbeda

Deze reportage kwam tot stand i.s.m. en werd gesponsord door: Spanish Tourism

ANDALUSIË PRAKTISCH:

Vervoer: Wij vlogen met SN Airlines van Brussel naar Malaga en terug. Vanuit Malaga kan je met een huurauto inpikken op één van de 9 Erfgoedroutes van Al Andalus. Met de auto naar Baeza: de afstand vanuit Brussel bedraagt +/- 1922 km met een reistijd van 25 uur zonder tussenstop. 

Mesón Leandro, Cazorla.

ETEN & DRINKEN: 

Warm aanbevolen in Baeza is Taberna Pájaro, gelegen in de galerijen op het Paseo de la Constitución. Het restaurant serveert typische Andalusische specialiteiten en staat bekend om z'n lekkere tapas. Website: Taberna Pájaro 

In Cazorla gingen we heerlijk tafelen in Mesón Leandro, dé gastronomische referentie in Cazorla. De gerechten zijn geïnspireerd op de populaire lokale keuken, maar met een leuke eigentijdse twist. Er wordt steevast gewerkt met marktverse, seizoengebonden lokale producten. Uitgebreide wijnkaart. De huisspecialiteit is op steen gegrild vlees. Een topadres en dat is niet alleen onze mening, maar ook van de mensen van Michelin. Website: www.mesonleandro.com

Paradores de Cazorla.

OVERNACHTEN: 

Wij verbleven in Paradore de Cazorla, een sfeervolle traditionele Andalusische boerderij gelegen in de ongerepte natuur van het park. De parador beschikt over een buitenzwembad, een mooie tuin, ruime lounges en kamers met uitzicht op de bergen. Paradore de Cazorla is de perfecte basis voor wandel- of mountainbikeroutes door de bergen, om de bron van de Guadalquivir rivier te verkennen en natuurlijk Cazorla zelf. De parador heeft een uitstekend restaurant met lekkere lokale gerechten en dito wijnen. Website: Paradore de Cazorla

ERFGOEDROUTE VAN AL-ANDALUS:

De Erfgoedroute van Al-Andalus werd door de Raad van Europa als ‘Grote culturele route’ geklasseerd en bestaat uit 9 routes die bezoekers Andalusië laten ontdekken via de Moorse beschaving, die tussen de 8ste en 15e eeuw in deze regio heerste. Geschiedenis, erfgoed, de Arabisch-Andalusische cultuur, tradities en gastronomie vormen de rode draad. Deze routes lopen door bijna 300 gemeentes in Andalusië en hebben één ding gemeenschappelijk: het Erfgoed van Al-Andalus.