EEN CULINAIRE TRIP DOOR SLOVENIË (1): BELA KRAJINA & BLED

Van het pastorale Bela Krajina tot het mediterrane Koper: Slovenië is een klein land met een grote diversiteit aan regio's. Even divers is het culinaire erfgoed wat het land een perfecte bestemming voor fijnproevers maakt. Doe daar nog hun excellente wijnen bij, en je hebt een trip waar je smaakpapillen niet van terug hebben. Ontdek met ons in dit eerste luik de culinaire highlights van Bela Krajina en Bled. Laat het smaken!

De pastorale landschappen van Bela krajina.

Wanneer we vanuit Kroatië de Kolpa rivier oversteken, rijden we één van de mooiste en warmste regio's van Slovenië binnen. Een heuvelachtig, pastoraal landschap vol witte berken gaf het z'n naam: Bela Krajina, letterlijk het Witte Land. De Kolpa zelf is een belangrijke toeristische hotspot en vormt over 120km de natuurlijke grens met Kroatië. Schapen, bloeiende sleutelbloemen en bijenkasten zorgen voor kleurrijke accenten in het prille lentegroen. Wat we meteen merken, is dat mens en natuur hier een stilzwijgend verbond hebben, een soort symbiose gebaseerd op wederzijds respect.

Oude ambachten komen tot leven in Socek Homestead.

Land van wijn en honing. De etnologische tradities en het culturele erfgoed van Bela Krajina zijn nog springlevend in Adlešiči, een grensdorp waar de pletwals van de tijd niet is overgereden. Zo wordt er nog heel traditioneel huishoudlinnen gemaakt, iets waar ze erg trots op zijn. De verbondenheid met de natuur, de tradities en de ambachten komen tot leven in Šocek Homestead, een museumhoeve waar Boris en Tončka ons in witlinnen klederdracht ontvangen. Tončka serveert meteen Belokranjska pogača, het tradionele welkomstbrood waarmee ze gasten in Bela Krajina ontvangen, Boris schenkt er schalks nog wat schnaps bij. Het koppel vertelt over hun grote liefde voor de natuur en het belang van bijen, imkers en herders. We krijgen ambachten uitgelegd zoals mandvlechten, borduurwerk en vlas roten. Tončka laat zien hoe ze met haar handen, maar vooral met veel engelengeduld, vlas spint. De hoeve zelf is volgestouwd met alledaagse voorwerpen die het plattelandsleven een eeuw geleden draaglijker maakten. Tot slot geeft Tončka nog een demonstratie op een nog steeds werkend, antiek houten weefgetouw. Met dezelfde vriendelijkheid waarmee we ontvangen werden, wuift het koppel ons uit. Want ook gastvrijheid maakt deel uit van hun traditie.

House of Local Delights: zelf je welkomstbrood bakken.

In het House of Local Delights in Metlika worden we eveneens ontvangen met een welkomstbrood, maar de eer is dit keer aan onszelf. Want het brood mogen we eigenhandig maken, onder het toeziend oog van twee Sloveense schonen. Mengen, kneden, rollen, inkerven, lakken met eigeel, karweizaad erover en de oven in. Ons baksel ruikt alvast heerlijk. Zelf brood bakken is slechts één van de vele activiteiten die je via het House of Local Delights kan boeken. Hun roeping is vooral om streekproducten te promoten. In hun eigentijdse shop vinden we letterlijk álles uit de regio: handwerk en juwelen, maar ook confituren, kruidenthee, bloem, pasta, olieën, veel honing en vooral héél véél wijn.

In Bela krajina worden de beste wijnen van Slovenië gemaakt.

Want Bela Krajina mag dan de kleinste wijnregio van Slovenië zijn, hun wijnen worden tot de beste van het land gerekend. Vandaag zijn er tien grote en enkele honderden kleine wijnmakers aan de slag. Uniek in de wereld is de wijnbank, waarin lokale wijnmakers zich al sinds de 17e eeuw verenigen. Wie thuis door z'n voorraad wijn is, kan bij de wijnbank terecht. Voor elke liter wijn die geleend wordt, moet 1,5l teruggegeven worden. Het is een lucratieve onderneming, maar met de opbrengst worden de wijnmakers ondersteund. Typische druivensoorten van Bela Krajina zijn portugalka, frankinja en de hoogaangeschreven metliska crnina waarvan ze hun beste wijnen maken. We proeven ze tijdens een korte degustatie samen met ons heerlijk zelfgebakken brood dat we in honing dippen. Land van wijn en honing: het omschrijft perfect Bela Krajina.

"Land van wijn en honing: het omschrijft Bela Krajina nog het best."

Paaslunch bij Bibi in Crnomelj.

Een vroege Pasen. Bernarda Kump - Bibi voor de vrienden - is behalve een gepassioneerd imker, ook zelf een bezige bij. Haar kleine honingwinkeltje in het oude vestingstadje Črnomelj, straalt net als Bibi zelf een enorme liefde voor de heimat uit. Het groeide intussen uit tot Bibi Butik, een hotspot voor lokale tradities. Behalve honing en aanverwante producten, verkoopt ze ook nog authentieke handycrafts uit Bela Krajina en organiseert ze (culinaire) workshops en teambuildings. Pasen valt voor ons twee weken vroeger dit jaar: Bibi maakte een traditioneel paasontbijt dat ze heel graag met met ons wil delen. Niet verstoken van enige trots, zet ze een kunstig gevlochten brood gevuld met gerookt varkensgebraad op tafel. Ze serveert het in dikke sneden waarover ze royaal mierikswortel raspt.

The Treasury in Črnomelj: pisanice, paaseieren tot kunst gemaakt.

On the side krijgen we er nog rode paaseieren bij die met de schillen van rode uien gekookt zijn. Het is stevige, maar lekkere plattelandskost de we wegspoelen met rode wijn. Zeg nooit zomaar 'paaseieren' tegen pisanice, want in Bela Krajina zijn ze tot kunst verheven. Een pientere Sloveense met vlechtstaarten legt het ons uit in The Treasury, de kelder van het middeleeuwse kasteel van Črnomelj. 'Het is een oud gebruik waarbij kippen- of eendeneieren worden uitgeblazen, gewaxt en in roodgekleurd water worden gedompeld,' zegt ze. 'Daarna worden ze geschilderd met haarfijne motieven die soms een verborgen liefdesboodschap bevatten. Pisanice schenk je dan ook vaak aan iemand die je dierbaar is.' The Treasury is niet enkel een leuke introductie rond paasgebruiken, het is ook een mooi en overzichtelijk oriëntatiepunt voor een verdere verkenning van de regio.

"Zeg nooit zomaar 'paaseieren' in Bela krajina, want hier zijn ze tot kunst verheven."

Restaurant Kapusin: lokale gerechten een niveau hoger getild.

Štajersko prekmursko & Pramenkalam. De sterke band van Bela Krajina met de natuur weerspiegelt zich niet alleen in oude tradities, maar ook in de keuken. Een plek waar streekgerechten een niveau hoger getild worden is Restaurant Kapusin in Gradac waar de derde generatie intussen aan het roer staat. Anders dan het oertraditionele decor, zijn de gerechten er erg eigentijds en creatief. Een tegenstelling waarmee huischef Ana Kapušin heeft leren leven. 'Als we het interieur moderniseren, blijven de dorpelingen weg,' lacht ze. Ana werkt met kwaliteitsproducten uit de streek, hun groenten kweken ze zelf. De eerste generatie draagt ook vandaag nog een steentje bij, want de stokoude bomma bakt iedere dag het brood. Na een glas lokale bubbels, krijgen we 5 lekkere gerechten geserveerd met telkens een resumé over de ingrediënten én de herkomst. Huissommelier Roman schenkt er gracieus de beste streekwijnen bij. Štajersko prekmursko, pompoenpitolie, een lokale delicatesse, is in bijna elk gerecht verwerkt. Memorabel zijn de carpaccio en de gegrilde kotteletjes van Pramenka, een lokaal ras. Het is het beste lamsvlees dat we ooit hebben gegeten. Wie in Bela Kranjina verblijft, mag dit excellente restaurant zeker niet overslaan.

"Memorabel zijn de carpaccio en de gegrilde kotteletjes van Pramenka, het beste lamsvlees ooit."

Bled blijft boeiende bestemming.

Culinaire euforie in Bled. In Hotel Triglav Bled zetten we een stap terug naar het jaar 1906 toen de spoorlijn van Wenen naar Bled het toerisme op gang bracht en de eerste gasten in dit hotel met z'n alpijnse look toekwamen. Een eeuw later heeft het nog niks aan authentieke charme verloren. Het is wel voorzien van alle moderne comfort, inclusief een wellness en binnenzwembad dat uitkijkt op het meer. Ook onze kamer is van een tijdloze klasse en heeft een balkon met een waanzinnig uitzicht op het meer. Ons verblijf in Hotel Triglav Bled kan nu al niet meer stuk. Bled is trouwens geen onbekende meer voor ons, maar het stadje waar Tito een zomerverblijf had, blijft ons keer op keer verbazen.

Kasteel van Bled.

Nadat we onze koffers hebben uitgepakt, maken we een wandeling rond het meer. We nemen een bootje naar het eiland, luiden de populaire wensklok in het fotogenieke Maria Hemelvaartskerkje en beklimmen de beltoren. Pletnabootjes, de Sloveense gondola's zeg maar, pendelen onafgebroken op en neer tussen het eiland en de oever. De stiel van bootsman wordt van generatie op generatie doorgegeven. Op het terras van het cafetaria genieten we van koffie en potica, een traditionele Sloveense cake met notenvulling. Het uitzicht op het Kasteel van Bled waarvan de rode daken fel afsteken tegen de besneeuwde Karawanken maakt het plaatje af. Onze volgende halte is het kasteel zelf, waar we het meer vanuit vogelperspectief bewonderen.

Restaurant 1906 Bled.

's Avonds gaan we aan tafel in 1906, waar chef Aleš Fende zorg draagt voor het gastronomische erfgoed van Triglav Bled dat al meer dan een eeuw hoog staat aangeschreven. Als kind al was Aleš dol op koken en hij wist dat hij op een dag chef zou worden. Elk gerecht moet volgens hem verheven zijn tot niks minder dan het hoogste niveau. Intussen kwam hij in het vizier van Michelin en een ster lijkt slechts een kwestie van tijd. Aleš put inspiratie uit de traditionele Sloveense keuken en verwerkt het tot uiterst geraffineerde gerechten. Onze hoge verwachtingen worden ruim ingelost met zeven gangen die voor pure culinaire euforie zorgen. Ook hier krijgen we er lekkere Sloveense wijnen bij geschonken. Alle gerechten wedijveren om de titel van de lekkerste, maar het taartje van ossetong kaapt galant de hoofdprijs weg. Zowel het hotel als het restaurant zijn plekken om te onthouden.

Restaurant 1906 Bled.

"Chef Aleš van 1906 put inspiratie uit de Sloveense keuken en verwerkt het tot uiterst geraffineerde gerechten."

Tržič Museum.

Tržič, een stad vol ambachten. Op weg naar Postojna maken we een korte tussenstop in Tržič dat volgens de legende zijn ontstaan dankt aan een draak geboren uit het ei van een haan. Tržič is de perfecte hub om de weelderige natuur rondom te verkennen en draagt een lange geschiedenis van ambachten als ijzersmederij, leerlooierij en vooral schoenen met zich mee. Sinds de tweede helft van de 19e eeuw tot de val van het communistische regime was Tržič bekend om zijn vele schoenmakerijen. Het hele verhaal wordt verteld in het Tržič Museum in de oude ambachtelijke zone van het stadje: van het leerlooien tot afgwerkte schoenen. De collectie schoenen van het museum is bijzonder indrukwekkend en biedt een mooie kijk op het talent van de lokale schoenmakers. Ook het lokale ambacht van blauwprint op textiel komt er aan bod. Na een snelle wandeling door Tržič zetten we dit boeiende stadje hoog op onze bucketlist. Ons korte bezoek heeft ons alvast heel veel zin gegeven om dit stadje bij de Oostenrijkse grens uitgebreid te ontdekken.

"Na een snelle wandeling door Tržič zetten we dit boeiende stadje hoog op onze bucketlist."

Tržič Museum.

Deze reportage kwam tot stand i.s.m. Best Press Story en IfeelsLOVEnia

Lees ook: Een culinaire trip door Slovenië (2): Postojna & Koper.

SLOVENIË PRAKTISCH:

Ernaartoe: Wij volgen met Ryanair vanuit Brussels South (Charleroi) naar Zagreb (Kroatië) en reden van daaruit met de wagen door Slovenië. We vlogen terug naar Brussel vanuit Treviso (Italië). Info: Ryanair.com

Overnachten: In Bela Krajina verbleven we in Resort Village Majer, een mooi gerestaureerde historische hoeve in het landelijke Gradac. Het resort beschikt over 3 loft suites en 3 duplex appartementen met een modern design en alle comfort. Lekker en uitgebreid lokaal ontbijt.