EPERNAY, HET SPRANKELENDE HART VAN DE CHAMPAGNE

citytrip epernay, champgnestreek, wijngaarden,

Dat Belgen graag geziene gasten in de Champagne zijn is geen geheim. Een tochtje naar Epernay, in het hart van de Champagnestreek is iets waar we nooit nee op zeggen. Epernay heeft een bruisend hart net als champagne zelf. Zowat alle grote merken zijn hier vertegenwoordigd in de beroemde Champagnelaan. Maar ook het stadje zelf en de onmiddelijke omgeving blijken een paradijs voor Bourgondiërs.

Van druif tot Goyard: niks gaat verloren in de Champagne.

Het is oogsttijd, in en rond champagnestad Epernay heerst een hectische bedrijvigheid. De late zomer, vroege herfst is een mooie periode om het sprankelende hart van de Champagne te bezoeken. Naast de beroemde champagnehuizen die we in de loop der tijden als rasechte Belgen bijna allemaal hebben bezocht, wordt ook in Epernay gewerkt met coöperatieven, waar de wijnboeren druiven en persafval aanleveren. Distillerie Goyard in Äy Champagne is zo’n bedrijf. Ieder jaar verwerken ze meer dan 90.000 ton druivendraf tot alcoholische dranken als Marc de Champagne en Ratafia. Daarnaast leveren ze ook extracten uit druivenpulp aan de pharmaceutische industrie en het wordt gebruikt in parfums. Zelfs de pitten worden verwerkt in veevoeder. Het is leuk om kennis te maken met de vele gezichten van de champagnedruiven. Letterlijk niks gaat hier verloren.

Niet te missen: de hete luchtballon van Epernay.

Epernay in vogelperspectief. Epernay zelf, dat vaak wordt genegeerd door champagneliefhebbers die niet verder komen dan de Avenue de Champagne, is best een gezellige stad. Je kan er niet alleen topchampagnes proeven, maar ook lekker eten. Dat merken we meteen in Why Not, een restaurant dat uitkijkt op de gigantische Eglise Notre-Dame. Gastronomische gerechten worden er geserveerd met plaatselijke champagnes die qua pairing telkens een schot in de roos zijn. Na dat gastronomische genot willen we graag de imposante kerk waar we de hele tijd op uitkijken eens vanbinnen zien.

Avenue de Champagne in vogelperspectief.

Het is geen oeroud gebouw, de eerste steen werd gelegd in 1898 en de kerk werd bijna volledig herbouwd in 1922, nadat hij gebombardeerd werd in WO1. Het is een monumentaal pand dat de hele stad domineert. Er zijn heel wat mooie kunstwerken te bewonderen die veel ouder zijn dan de kerk zelf. Dezelfde namiddag bewonderen we Epernay van bovenuit, in de intussen iconische luchtballon die ons vooral een spectaculaire blik gunt op de Avenue de Champagne met haar prachtige statische huizen. Maar ook op kleinere straatjes en het vele groen in de stad.

"De iconische luchtballon van Epernay gunt ons een spectaculaire blik op de Avenue de Champagne en haar prachtige statische huizen."

Panoramische route met My vintage Tour Company.

Op z’n Napoleons. De Champage verkennen met een vintage Renault busje is met niks te overtreffen moeten Maëva en Romain van My Vintage Tour Company gedacht hebben. En gelijk hebben ze. Het stel heeft een zestal oldtimers waarmee je door de wijngaarden kan puffen. Na een adembenemende tour door de mooiste uitzichtpunten van de Côte des Blanc, parkeert Maëva de Renault Estafette midden in de wijngaarden voor een lichte picknick en uiteraard een degustatie van enkele super lekkere champagnes. Keuze is er genoeg: er zijn 16.200 viticulteurs in de Champagneregio, 319 champagnehuizen en bovendien nog 130 coöperatieven waarin kleine producenten zich verenigen.

Tasting time in van de wijngaarden met My Vintage Tour Company.

Wanneer Maëva twee flessen champagne bovenhaalt en evenveel vrijwilligers vraagt om te 'sabreren' bieden wij ons spontaan aan. We hebben het al eens eerder gedaan, maar dit keer krijgen we gedetailleerde aanwijzingen en leren we vooral de zwakke plek van de fles kennen. En dat is precies waar we het zwaard tegenaan moeten slaan. Onze sabrage lukt van de eerste keer, maar het blijft een uitdaging. We weten nu ook dat de kleine man met altijd één hand in zijn vest en vaak in zijn andere hand een fles champagne, Napoleon, ons dat sabreren heeft bijgebracht. In 18^de en 19 de eeuw werd er nogal wat suiker in de champagne gekieperd, omdat er veel aciditeit in zat. Maar nu is de tendens extra brut en we proeven zelfs een brut nature, waar helemaal géén suiker aan wordt aan toegevoegd. En laat dát nu precies zijn wat wij lekker vinden.

"Onze sabrage lukt van de eerste keer, maar het blijft een uitdaging."

Moët & Chandon, Avenue de Champagne.

Kilometers bubbels. Epernay heeft zomaar even 110 km kelders onder de stad en daar liggen ongeveer 200 millioen flessen in. Toen in 2008 de Champagnelaan opnieuw werd aangelegd, want ze was in een verpauperde staat, zijn er veel belangrijke huizen teruggekomen. Bijna alle grote namen zijn hier vertegenwoordigd, velen hebben terrassen en degustatiebars. Gezelligheid troef dus en we lopen er nogal wat landgenoten tegen het lijf. Zoals bij Moët & Chandon. Bij Le19 kan je 100 champagnes kopen en proeven uit alle vier de regio's van de Champagnestreek. Leuk is dat ze een zeer gezellig terrras hebben waarop een foodtruck staat, die voor kleine prijzen hapjes voorziet. Epernay heeft zichzelf heruitgevonden, minder houterig, minder elitair en veel toegankelijker. En dat concept heeft duidelijk succes, de terrassen zitten vol en de autokoffers nóg voller, zeker die van de vele Belgen die we hier overal ontmoeten.

"Epernay heeft zichzelf heruitgevonden, minder houterig, minder elitair en veel toegankelijker."

Hautvillers alias het mooiste dorp van de Champagne.

Hautvillers, de wieg van de Champagne. Als je de titel ‘Mooiste dorp van de Champagne’ krijgt, dan betekent dat wel wat. Want in de loop der tijden hebben we heel wat charmante dorpjes in dit departement bezocht. Het ligt tussen Epernay en Reims en het wordt ook aanzien als het dorp van Don Perignon, hij heeft hier 47 jaar gewoond en is er ook begraven. Het wordt wel eens de wieg van de Champagne genoemd. De architectuur is echt champagnaise, typisch hier zijn de metalen uithangborden. Er zijn er nog 140, waarop het beroep van de eigenaar van het huis is afgebeeld. Het is een traditie uit de tijd dat mensen nog niet konden lezen. En vandaag zorgt het voor een extra charmant sausje. Dom Perignon wordt wel eens de uitvinder van de champagne genoemd. Dat is niet zo, want er waren al bubbelwijnen in de Griekse en Romeinse tijd.

Hautvillers, de 'Wieg van de Champagne'.

De eerste mousserende wijn die gedocumenteerd werd -en dat al in 1662- komt vreemd genoeg niet uit Frankrijk, maar uit Engeland. Toen Dom Pérignon in 1668 als monnik in het klooster van Hautvillers aankwam, behoorden die monniken al tot de grootste wijnproducenten. Hij was keldermeester en experimenteerde veel, zowel in de kelders als in de wijngaarden. Hij heeft dus wél veel invloed gehad op het produceren van bubbelwijnen in deze streek. De druiven die hij gebruikte: Pinot Noir en Chardonnay worden nog tot op de dag van vandaag gebruikt voor Dom Perignon champagne, die tot een van de beste maar ook duurste champagnes behoort. Jaarlijks worden er zo’n 5 tot 8 miljoen flessen geproduceerd en in de hele wereld opgedronken, en gedronken worden ze, van Afrika tot in Amerika. Vincent Chaperon is de huidige Dom Perignon keldermeester. Een leuk detail: er zit nog altijd een klein percentage druiven van de wijngaard van het Hautvillers klooster in.

"In de champagne van Dom Perignon zit nog altijd een klein percentage druiven van de wijngaard van het Hautvillers klooster in."

Clos Saint-Vincent.

Clos Saint-Vincent. In de Champagne zijn er een dertigtal ‘clos’ waarvan Clos Saint-Vincent in Mesnil sur Oger veruit het bekendste is. We worden er opgewacht door Bertrand Agutte die met z’n project ‘Les dégustationsde Tramber’ champagneliefhebbers dichter bij de producenten wil brengen. Mesnil sur Oger ligt midden in de Côte des Blancs en is één van de 17 Grand Crus die in 2015 op de werelderfgoedlijst van Unesco werden ingeschreven. Tijdens de corana-epidemie hadden ze er het briljante idee om op een heuvel bij de clos een infocentrum in openlucht te bouwen, inlusief een aromatuin waar we alles leren over de interactie tussen de verschillende champagnedruiven, de ondergrond en hun aroma's. Maar het leukst is de gigantische picknicktafel die uitkijkt op de clos. Bertrand laat er ons topchampagnes proeven telkens voorzien van zijn deskundige commentaar.

"In de Champagne zijn er een dertigtal ‘clos’ waarvan Clos Saint-Vincent in Mesnil sur Oger veruit het bekendste is."

Vertus in volle oogst.

Vertus, zondagmorgen. In Vertus, de 'Parel van de Côte des Blancs', logeren we in Le Relais du Vigneron, een wijnhotel pur sang waarvan Stéphane, de manager, zacht uitgedrukt een échte duizendpoot is. Naast het hotel runt hij nog restaurant Terre de Craie, zijn eigen wijnhuis Champagne Pougeoise en bestiert hij Demeure Saint-Martin, een stijlvolle B&B op de mooiste plek van het stadje. En alsof dat niet volstaat, houdt hij er nog 27 Paniers op na, een kruidenierszaak met de beste streekproducten uit de Marne. Ondanks zijn drukke bezigheden neemt hij graag de tijd om ons door Vertus te gidsen, dat op een zondagmorgen in september behoorlijk ingedommeld is: er is amper een ziel te bespeuren. We ontdekken de 11e eeuwse Saint-Martinkerk met z'n romaanse cryptes, restanten van de 11e eeuwse vestigingsmuren, Porte Baudet en het waterbekken Puits Saint-Martin met het aanpalende lavoir.

Lekker en betaalbaar: Champagne Pougeoise Vertus.

We zetten onze wandeling verder door de omliggende wijngaarden waar we van een magnifiek uitzicht op Vertus genieten. Dat Vertus een spookstad lijkt mag niet verwonderen. Want zowat de hele bevolking is naar de wijngaarden afgezakt. De oogst zit duidelijk op kruissnelheid. Met hun vlijmscherpe snoeimessen lopen de oogsters gebogen tussen de wijnranken en knippen druiven aan een ronduit hallucinant tempo. Onze tour eindigt in de B&B van Stéphane die we meteen uitroepen tot onze favoriete logeerplek in Epernay. Stéphane trakteert er ons op een uitgebreide degustatie van zijn champagnes die alles zijn wat we van goede champagne verwachten: lekker en betaalbaar. Naar souvenirs hoeven we dus niet meer verder te zoeken.

"Dat Vertus een spookstad lijkt mag niet verwonderen, want zowat de hele bevolking is naar de wijngaarden afgezakt."

Avenue de Champagne, Epernay.

Epernay, zondagnamiddag. Avenue de Chamagne had net zo goed Avenue des Belges kunnen heten. Het aantal landgenoten dat we er op zondagnamiddag tegen het lijf lopen is amper te tellen. Ze komen vaak een weekend of een dagje naar hier om champagne te degusteren, te kopen of gewoon om op te gaan in de sfeer in de beroemde laan en onderuit te zakken op een terras van een al even beroemd Champagnehuis. We laten ons vertellen dat het verhaal dat Belgen zelden gecontroleerd worden tijdens alcoholcontroles, geen fabeltje is. Lekker eten en drinken zit ons nu eenmaal in de genen.

Le C La Nautique, Epernay.

Dat horen we ook van Frédéric Dricot van ‘Le C La Nautique’ op Quai d’Île Belon, aan de oever van de Marne. In de schaduw van de iconische toren van Champagne De Castellane runt hij de meest laid back champagnebar van het hele departement. Frédéric krijgt heel wat Belgen over de vloer die vlot hun weg naar dit pittoreske uithoekje in Epernay vinden. Met veel flair en veel humor serveert hij ons de lekkerste champagnes samen met lokale kazen en charcuterie. Het is een plek waar we het liefst nog uren willen blijven hangen. Maar hoe graag ze ons in Epernay ook zien, de trein naar Brussel wacht niet op Belgen, die het hier zoals wij, erg naar hun zin hebben.

"We horen dat het verhaal dat Belgen zelden gecontroleerd worden tijdens alcoholcontroles, geen fabeltje is."

Deze reportage kwam tot stand i.s.m: www.epernay-tourisme.com

EPERNAY PRAKTISCH:

Overnachten: Tijdens ons lang weekend Epernay verbleven wij in Mareuil sur Aÿ waar we gingen overnachten bij de sympathieke gastvrouw Marie van B&B Clos la Chapelle. Marie runt 5 sfeervolle moderne dubbele kamers op haar 1ha grote domein, gebouwd boven de kelders van een champagnehuis. Rust is dus verzekerd. Mooi meegenomen: Maire kookt graag, en goed en is als een moeder voor haar gasten. Info en reservaties: Clos La Chapelle.

Uit eten: Restaurant Why Not in Epernay serveert overwegend traditionele Franse keuken in een modern decor. De gerechten van chef Alexandre die zijn sporen verdiende in Guernesey omschrijf je het best als smaakvol, inventief en elegant. Er wordt enkel gewerkt met dagverse producten uit de Marne. Leuk is dat je de gangen kan pairen met champagnes. Place Pierre Mendès, Epernay: Website: Why Not Epernay.

Een aanrader in Bouzy is Le Bec Fin, in de oude magazijnen van Pommerol. Je eet er (alweer) traditionele Franse gerechten in een modern jasje, in een trendy en sfeervol interieur. Net als in Why Not wordt er overwegend gewerkt met locale producten uit de Marne. Zeer uitgebreide wijnkaart. Rue Ernest Irroy 16, Bouzy. Website: Le Bec Fin