DJERBAHOOD: STRAFFE STRAATKUNST IN ERRIADH

djerbahood, street art, djerba, tunesië, medina, straatkunst tunesië

Djerba is een populaire vakantiebestemming met witte stranden, wuivende palmen en gigantische all-in hotels. Ondanks het massatoerisme heeft het eiland nog veel van z'n tradities en iconische plekken goed bewaard. Eén ervan is Erriadh met Afrika's oudste synagoog en een traditionele medina die getransformeerd werd tot een openluchtmuseum voor straatkunst. Welkom in Djerbahood!

Medina Erriadh.

Versterkte burcht. Op de invalsweg naar Erriadh op het eiland Djerba passeren we maar liefst drie politiecontroles. Boven de stad cirkelt onophoudelijk een politiehelikopter. De reden? Lag Baomer. Dit Joodse feest lokt ieder jaar in mei duizenden pelgrims naar El Ghriba, een synagoge die dateert van 586, waarmee het de oudste van Afrika en één van de oudste ter wereld is. De veiligheidsvoorzieningen in Erriadh zijn dan ook ongezien. Bij El Ghriba rijden bussen af en aan, voor de synagoge staat een lange rij wachtenden. Ook hier is een enorme politiemacht op de been. Erriadh lijkt wel een versterkte burcht.

Manola Mesi (o).

Toch staat de drukte bij de synagoge haaks op de intieme sfeer in de oude medina van het stadje. Het architecturale karakter van dit labyrint van smalle straatjes wordt gevormd door meer dan 20 eeuwen Joods en Islamitisch cultureel erfgoed en bestaat overwegend uit houchs djerbien, spierwitte huizen met veelal blauwe, soms groene ramen en deuren. Eén zo'n houch werd door de Belgische architect Gérard Gridelet tot een stijlvolle B&B getransformeerd: Dar Bibine. De traditionele architectuur van het pand combineerde hij met een wit, minimalistisch design. Meubels van o.a. Gehry, Panton, Starck en Citterio fleuren het interieur op. Deze oase van rust wordt onze thuis voor twee dagen: een dag om de stad te verkennen en een dag om languit te chillen bij het buitenzwembad, met heerlijke cocktails en hapjes die onze sympathieke gastheer gul serveert.

"De drukte bij de El Ghriba synagoog staat haaks op de intieme karakter van de oude medina van Erriadh."

David de la Mano (b) - Dabro (o).

Djerbahood. El Ghriba mag dan de grote trekpleister van Erriadh zijn, sinds 2014 heeft de stad er een topattractie bij: street art. Het idee kwam van Medhi Ben Cheick, een galerijhouder uit Parijs. Hij nam het initiatief om van Erriadh een openluchtmuseum voor straatkunst te maken. Hij koos voor dit stadje omwille van z'n traditionele architectuur. Het kostte hem overigens weinig moeite om de lokale bevolking te overtuigen. Sommige inwoners die aanvankelijk wat terughoudend tegenover het idee stonden, boden later zelfs spontaan hun muren aan. Behalve een groots straatkunstproject moest 'Djerbahood' een menselijk avontuur worden met interactie tussen de inwoners en artiesten.

Bom K/Shoof (b) - Lalli (o).

200 Straatkunstenaars uit 30 verschillende landen trokken voor het eerst in de zomer van 2014 naar Djerba om hier hun artistieke ei te leggen. Het resultaat is indrukwekkend: meer dan 250 murals werden gecreëerd, een gigantisch karwei waarvoor maar liefst 4500 spuitbussen nodig waren. Djerbahood werd een geweldig succes en kreeg in meer dan 70 landen media aandacht. O.a. de New York Times, BBC, The Guardian, Le Monde en Al Jazeera kwamen er poolshoogte nemen. Door het grote succes volgde in mei 2022 een nieuwe editie van het street art festival. De laatste straatkunstenaars verlaten Erriadh pas de dag voordat wij er toekomen. Hun verse verf kunnen we nog overal ruiken.

"Behalve een groots straatkunstproject moest 'Djerbahood' een menselijk avontuur worden met interactie tussen z'n inwoners en artiesten."

Wen 2 (b).

Straffe straatkunst. Van onze sympathieke Belgische host krijgen we een portfolio met plan waarmee we de vele murals van Erriadh op een efficiënte en leuke manier kunnen verkennen, want we ontmoeten ook meteen een heleboel locals. Ver hoeven we niet te zoeken. Want op de zijmuur van onze B&B bracht de Franse straatkunstenaar Zepha in 2014 een enorm kalligrafisch fresco aan. De medina van Erriadh doet ons meteen aan Sidi Bou Said denken, al is het er véél minder druk, authentieker en ook een stuk minder gepolijst. In letterlijk elk straatje dat we inslaan ontdekken we nieuwe straatkunst. Sommige van de in 2014 gecreëerde fresco's zijn verdwenen, andere bestaan nog maar zijn wat verweerd. Voor de editie van 2022 werden een vijftigtal straatkunstenaars geëngageerd, waaronder Inti, Ardif, Dabro, Horor, David de la Mano, AlexisDiaz en Shepard Fairy.

Ardif (b) - Stom500 (o).

We zien ook werk van onze landgenoot Roa die op geniale wijze de koepels op de houchs in z'n fresco's verwerkt. Bijzonder indrukwekkend zijn de drie monumentale op zandsteen gezeefdrukte muurschilderingen van de wereldberoemde Amerikaanse kunstenaar Shepard Fairey, die nog op de valreep wilde meedoen. Met een prachtig fresco van een Joodse man verwijst de Tunesische Dabro naar het verleden van de stad. Want tot halfweg de 20e eeuw leefden er meer dan 100.000 Joden op Djerba, wat het eiland de bijnaam het 'Jeruzalem van Noord Afrika ' opleverde. Arabische vazen zijn ook een populair thema in Djerbahood. Inti en Manola Mesa maakten er immense fresco's van, voor andere zoals Akacha en Chedli deden de vele amfora's in de stad dienst als als een driedimensionaal canvas. Nog een dankbaar onderwerp zijn blijkbaar dieren: vogels, vlinders, schorpioenen, kamelen, leeuwen... we vinden ze overal. Zelden hebben we zoveel straffe straatkunst bij mekaar gezien als in dit stadje.

"De medina van Erriadh doet ons meteen aan Sidi Bou Said denken, maar dan minder druk, authentieker en een stuk minder gepolijst."

Inti (b) - Mayssa Chamakhi (o).

Iedereen tevreden (of toch bijna). Djerbahood 2022 kreeg steun van o.a. het Tunesische Ministerie van Cultuur en van de Europese Unie in het kader van 'Tounes Wijhetouna'. Een programma dat duurzaam toerisme in Tunesië wil promoten door het aanbod te diversifiëren en synergiën te creëren tussen toerisme, ambachten, lokale producten en cultureel erfgoed. Street art in Djerba is een manier om het duizendjarige erfgoed van het eiland te conserveren. Want voor er een mural wordt aangebracht, wordt de gevel eerst vakkundig gerestaureerd. Sinds 2014 lokt Djerbahood veel nieuwsgierigen naar Erriadh en staat de medina weer volop in de spotlights. Iedereen tevreden zou je denken, maar dat is buiten de nukkige dame gerekend die we op onze tour tegen het lijf lopen. Net zoals wij maakt ze foto's van de sublieme straatkunst, maar haar intenties verschillen nogal van de onze.

Shepard Fairey (b) - B Toy (o).

Ze kant zich fel tegen de street art die in haar ogen hun stad nu al voor de tweede keer vandaliseert. 'Dat het een regelrechte schande is... En stel je voor dat ze zoiets zouden doen in Sidi Bou Said!' Wat volgt is een beschaafde discussie tussen twee pro's en één con. Dat Erriadh, ondanks de paralellen, Sidi Bou Said niet is en straatkunst van hun stad opnieuw een aantrekkelijke bestemming maakt, valt genadeloos in dovemansoren. Met een petitie wil ze komaf maken met de verderfelijke muurschilderingen. Wat ze vergeet is dat die 'verderfelijke murals' door de overgrote meerderheid van het stadje worden omarmd. Zo stevig zelfs dat haar petitie in geen 1000 jaar ook maar enige kans maakt.

"Sinds 2014 lokt Djerbahood veel nieuwsgierigen naar Erriadh en staat de medina weer volop in de spotlights."

ERRIADH PRAKTISCH:

Info over Tunesië: www.discovertunisia.com

Website Djerbahood: djerbahood.com

LOGEERTIP: MAISON D'HÔTES DAR BIBINE:

Voor onze verkenning van 'Djerbahood' kozen we Dar Bibine als uitvalsbasis, een chique B&B gerund door het Belgische koppel Gérard Gridelet en Isabelle Planchon. Dar Bibine ligt middenin de oude medina van Erriadh, een van de meest authentieke plekken op Djerba en een oase van rust die enkel af en toe verstoord wordt door de Arabische muezzin. Gérard is architect en dat merk je aan elk detail. Hun B&B brachten ze onder in een gerestaureerde houch, een typische Djerbaanse woning. De traditionele architectuur ervan combineerden ze met een wit, minimalistisch decor met designmeubelen van o.a. Gehry, Panton, Starck en Citterio gecombineerd met eigentijds Tunesisch handwerk. Dar Bibine beschikt over vier smaakvol ingerichte kamers waarvan er drie uitgeven op de patio met buitenzwembad, een hammam, een solarium en er is ook een mogelijkheid tot massages. Uitgebreid en verzorgd ontbijt, originele cocktails en een diner serveren ze op afspraak. Prijzen vanaf 120€ per nacht. Website: www.darbibine.com