STREET ART CITY - LURCY-LÉVIS - DICHTBIJ & VER WEG

Gilles en Sylvie hadden zes jaar geleden nog geen flauw benul van street art. Vandaag runnen ze het enige residentiële street art project ter wereld: Street Art City. Het verlaten dorp in de Allier trekt intussen gereputeerde graffiti kunstenaars van over heel de wereld aan. Hoe een visioen het ingedommelde Lurcy-Lévis op de wereldkaart zette.

Street Art City.

Sylvie's visioen. 'Toen we in 2003 het verlaten opleidingscentrum van France Telecom in Lurcy-Lévis kochten, speelden we met het idee om er een B&B te runnen,' vertelt Gilles, manager en medeoprichter van Street Art City. 'Iedereen raadde het ons af. Want op het platteland van Moulins valt er behalve veel koeien en schapen nu eenmaal weinig te zien. Maar we hadden het 10ha grote domein met z'n gebouwen gekocht en moesten er tenslotte iets mee doen.' Toen zijn partner Sylvie op een avond de hond uitliet, kreeg ze een visioen. 'Het was op 22 januari 2015 om 17u05 stipt,' lacht Gilles. Haar woorden liggen hem nog fris in 't geheugen: 'Je ne sais pas comment ça s'appelle, du tag, du graffiti, mais ce que l'on voit sur les murs des grandes villes, c'est ce que je veux: ça, là!'

"Toen Sylvie op een avond de hond op het terrein uitliet, kreeg ze een visioen. Het was op 22 januari 2015. Om 17u05 stipt."

Street Art City.

De social mediaboost. Sylvie's visioen werd een plan, al had het koppel op dat moment nog totaal geen affiniteit met street art. 'Tien dagen lang hebben we gegoogeld en alles opgezocht wat met street art te maken had,' zegt Gilles, terwijl hij me door de site loodst. 'We begrepen al snel dat er behalve festivals, institutionele en kortstondige projecten niks rond street art bestond. Als ons plan lukt, worden we het eerste en enige residentiële street art project ter wereld.' Vanaf de muur van een oude loods kijkt een meisje me indringend van onder haar wenkbrauwen aan. 'Het is onze laatste nieuwe aanwinst, een werk van de Peruviaanse kunstenaar Roberto Seminario, alias SEF.'

Street Art City.

Een muur verder legt een jonge straatartiest vanop een hoogtewerker de laatste hand aan zijn muurschildering. Het is intussen een vertrouwd beeld op de site. 'In mei 2015 nodigden we een lokale graffiti kunstenaar uit,' vertelt Gilles. 'Hij bracht wat vrienden mee en in no time hadden we een paar mooie muurschilderingen. Af en toe stopten er auto's voor de poort, mensen begonnen foto's van de fresco's te nemen en postten ze op de sociale media. De boost was enorm: steeds meer street art kunstenaars boden zich aan. Een jaar later ontvingen we zomaar even 51 kunstenaars uit 11 verschillende landen. In de lente van 2017 openden we Street Art City voor het grote publiek. Het was meteen een schot in de roos.'

"Als ons plan lukt, worden we het eerste en enige residentiële street art project ter wereld."

Street Art City.

Er zijn nog 1000 wachtenden voor u. Centraal in Street Art City staat Hotel 128, de voormalige logementen van France Telecom. Rondom liggen een dozijn bijgebouwen. Letterlijk elke steen is door een of andere kunstenaar onder handen genomen. Ik zie mooi werk van o.a. Ted Nomad, Aero, SimpleG en Zeso, maar ook opvallend veel minder bekende namen hebben hier kwalitatief hoogstaande muurschilderingen achtergelaten. 'Onze criteria zijn zéér, zéér streng,' zegt Gilles. 'Elke kandidaat stuurt ons een waarheidsgetrouw ontwerp in. Met een vijfkoppig team beoordelen we apart het ingezonden werk op een gekalibreerd computerscherm. De werken in kwestie worden anoniem beoordeeld, om zo objectief mogelijk te blijven. Na overleg bepalen we dan samen wie hier zijn artistieke ei kwijt kan. De teller van de wachtlijst staat intussen op duizend.'

Street Art City.

Een volledig beschilderde site en een enorme wachtlijst, het kan bijna niet anders dan dat er ook werken verdwijnen? 'Klopt,' zegt Gilles. 'Street art wordt zelden voor de eeuwigheid gemaakt, het is nu eenmaal eigen aan het medium. Soms vraagt een artiest zelf om een werk te verwijderen, wanneer bv. zijn stijl aanzienlijk geëvolueerd is. Maar meestal is de tand des tijds de oorzaak. Mensen die terugkomen merken die veranderingen ook, dat maakt het net zo interessant.' Het valt me op dat ik verrassend mooi werk van minder klinkende namen zie. Een bewuste keuze? 'Gerenommeerde street art kunstenaars over de vloer krijgen is altijd mooi meegenomen, maar we willen vooral ontluikend talent een kans geven. Zo boost Zeso, een van onze artiesten in residentie, enorm dit jaar. Hij verkocht intussen al meer dan 184 doeken. Zoiets geeft ons ontzettend veel voldoening.'

"Met Street Art City willen we vooral ontluikend talent een kans geven."

Street Art City.

Speculanten. Gilles heeft me op voorhand laten weten om minstens vier, vijf uur in te calculeren voor m'n bezoek aan Street Art City. En dat is niks overdreven. 'Alleen al in Hotel 128 ben je enkele uren zoet,' zegt hij. Ik begin er bij de exposities van hun artiesten in residentie en heb het gevoel dat ik door een écht museum wandel. Ted Nomad, Zeso, Pink Art'Roz, Phoenix, Aero, Kataction en Oreo stellen er hun werken tentoon. Voor enkele onder hen is het een vuurdoop. Andere, zoals Phoenix, resideerden al eerder in Street Art City. De Franse street art kunstenaar transformeert houten kratten tot sculpturen én canvassen waarop hij z'n figuren letterlijk brandt.

Street Art City - Hotel 128.

'In 2019 was hij hier nog dé revelatie,' zegt Gilles. Van een ander kaliber, maar even Frans én getalenteerd is Ted Nomad. Als reiziger put hij inspiratie uit de mensen die hij op z'n weg tegenkomt. De kunst van de papieren stencil heeft hij als geen ander onder de knie, een techniek waarmee hij emotioneel geladen portretten op zowel doek als muren aanbrengt. Het zijn gezichten die je niet onberoerd laten, ze interpelleren en nodigen uit tot een dialoog. Street art voor de woonkamer, is het een trend? 'Het zit al enkele jaren in de lift,' zegt Gilles. 'Voor graffitikunstenaars is het brood op de plank. Want met hun murals verdienen ze geen eurocent, tenzij ze in opdracht worden gemaakt.'

Street Art City - Hotel 128.

Werken in Street Art City is dus ook werken in opdracht? 'We hebben intussen al meer dan 320 kunstenaars uit 61 landen ontvangen die hier gemiddeld 2 à 4 weken werken, sommigen zelfs langer. Wij bekostigen hun verblijf, onderhoud en stellen hen al het materiaal ter beschikking dat ze nodig hebben. Verder bieden we ze een platform en de kans om hun doeken te verkopen. Het is een win-win situatie. Momenteel krijgen we nogal wat Belgen en Zwitsers over de vloer, speculanten, denk ik. Ze kopen werk op van artiesten waarvan ze vermoeden dat ze het ver gaan schoppen.'

"De portretten van Ted Nomad laten je niet onberoerd, ze interpelleren en nodigen uit tot een dialoog."

Street Art City - Hotel 128.

Room service. Hotel 128 verken ik alleen. In de lobby geeft Gilles me nog wat instructies én een hoofdlamp mee. 'Voor je eigen veiligheid, want in de gangen is het behoorlijk donker. Vergeet ook niet te kloppen voor je een kamer binnenwandelt. Er mogen maximum 2 personen tegelijk in... voor de veiligheid van de kunstwerken.' Het afgedankte logement van France Telecom bestaat uit 4 verdiepingen met elk 32, quasi identieke kamers met slaapruimte, badkamer, toilet en inbouwkast. 128 Graffitikunstenaar lieten hun creativiteit op telkens één kamer los, met een thema dat harmonieus werd uitgewerkt rond een centrale installatie of canvas. Het idee is ronduit geniaal.

Street Art City - Hotel 128.

Ik bekijk alles aandachtig, een beetje té zelfs. Tot het tot me doordringt dat ik 20 minuten in de eerste 8 kamers doorbracht. Met nog 120 kamers te gaan dreigt mijn 'room service' een wel érg lange onderneming te worden. Ik neem me voor om enkel nog die kamers in te wandelen die me meteen aanspreken. Ik hoef ze tenslotte niet allemaal mooi te vinden. Maar achter bijna elke deur die ik openzwaai, word ik meegezogen in de fantastische wereld van een getalenteerde street art kunstenaar. Vaak hangt er ook een boodschap aan hun werk: nu eens moraliserend, dan weer sensibiliserend, soms dreigend en af en toe choquerend. De mieren die een kamer op de tweede verdieping hebben overgenomen, laten weinig aan de verbeelding over: 'If you don't protect our planet, we'll do it after you leave.' Maar ook humor kan er af. Zo stak de Zwitserse K-do haar verfrol recht in een toiletpot volgespoten met PU schuim, met de laconieke mededeling 'Ceci n'est pas un fondue.'

Street Art City.

De diversiteit aan stijlen boeit me enorm, maar ik ben nog het meest onder de indruk van de originaliteit van wat ik zie. Dat er in Street Art City een erg begiftigd volkje aan het werk is, is wel het minste wat ik kan zeggen. Drie uur en een droge keel later ontmoet ik Gilles weer in de bar van het hotel, waarvan het interieur perfect bij de site aansluit. 'Wat vond je ervan?' wil hij graag weten. 'Voor een visioen kan dat er best mee door Gilles,' lach ik. Ik vertel hem er nog bij dat ik, wanneer ik weer in de buurt ben, zeker terug binnenspring. En dat ik er desnoods speciaal voor terugkom. Binnen een jaar of twee.

"Achter bijna elke deur die ik open zwaai, word ik meegezogen in de fantastische wereld van een getalenteerd street art kunstenaar."

STREET ART CITY PRAKTISCH:

Website: www.street-art-city.com

Openingstijden: Street Art City is elke dag open van 1 mei tot 1 november van 11 tot 19 u. Een toegangsticket kost 20 euro (kinderen 10 euro) inclusief het bezoek aan Hotel 128. Een toegangsticket zonder bezoek aan Hotel 128 kost 12 euro.

Waar? Lurcy-Lévis (bij Moulins) in de regio Auvergne-Rhône Alpes. Met de wagen vanuit Brussel +/- 600 km. Reistijd mét stops: +/- 8 uur. (GPS: 46°43'12.0 N / 2°55'12.0 E)