De Algarve is de populairste regio van Portugal. Daar zitten het mooie weer, de prachtige
zandstranden, maar ook de indrukwekkende rotskust voor veel tussen. Gooi daar
nog een heerlijke keuken bovenop en wij Belgen zijn verkocht. Want de liefde
voor de Algarve gaat door de maag. In dit tweede artikel over de plaatselijke
gastronomie laat ik jullie verder proeven van deze mooie streek, met een aantal
tips en mijn favoriete restaurants.
Groene asperges, een delicatesse uit Portugal. |
De plaatselijke keuken is de allerbeste manier om de mensen, hun cultuur en geschiedenis te begrijpen. En dat is niet anders in de Algarve. Ik weet het, er zijn rustigere regio’s in Portugal, maar in de herfst heb je er een heel andere beleving dan tijdens de overdrukke zomer. Het weer is prima, de temperatuur meer dan aangenaam en in de restaurants wordt er niet gevochten voor een tafeltje. En één ding is zeker: in de Algarve wordt er lekker gekookt, zonder chichi en met heel veel smaak en goesting.
Varkensvlees is erg populair. In het vorige artikel had ik het vooral over de kuststreek, waar ik zeevruchten en vis à volonté heb gegeten. Als je oesters wil moet je aan de Ria Formosa zijn, voor gegrilde sardines in Portimão en voor cataplano in het mooie Faro. Maar in het binnenland van de Algarve wordt er helemaal anders gegeten. Vlees neemt er ruim de overhand en het varken, dat samen met bacalhau het lievelingseten van de streek is, wordt er in al zijn aspecten opgevoerd. Leitão (speenvarken), bifana (een sandwich met gegrilde plakjes varkensvlees met veel look) of varkenswangetjes, net zoals voor de bacalhau zijn er honderden recepten om varkensvlees in al zijn glorie te serveren. Spierwitte dorpjes verbergen vaak kleine authentieke restaurants waar ze van de simpelste ingrediënten heuse lekkernijen maken.
Oesterbanken in Ria Formosa. |
Varkensvlees is erg populair. In het vorige artikel had ik het vooral over de kuststreek, waar ik zeevruchten en vis à volonté heb gegeten. Als je oesters wil moet je aan de Ria Formosa zijn, voor gegrilde sardines in Portimão en voor cataplano in het mooie Faro. Maar in het binnenland van de Algarve wordt er helemaal anders gegeten. Vlees neemt er ruim de overhand en het varken, dat samen met bacalhau het lievelingseten van de streek is, wordt er in al zijn aspecten opgevoerd. Leitão (speenvarken), bifana (een sandwich met gegrilde plakjes varkensvlees met veel look) of varkenswangetjes, net zoals voor de bacalhau zijn er honderden recepten om varkensvlees in al zijn glorie te serveren. Spierwitte dorpjes verbergen vaak kleine authentieke restaurants waar ze van de simpelste ingrediënten heuse lekkernijen maken.
"Spierwitte dorpjes verbergen vaak kleine authentieke restaurants waar ze van de simpelste ingrediënten heuse lekkernijen maken."
Varkensvlees en verse groenten, ideaal voor slow cooking. |
Slow cooking. Het binnenland is erg vruchtbaar, dus
er wordt veel groenten en fruit gegeten. Vlees werd vroeger slechts enkele
keren per jaar geconsumeerd, iets waar we stilaan terug naartoe gaan. Elke
familie had een paar kippen, de eieren werden vaak geruild voor andere
voedingsmiddelen. En elke familie die het zich kon veroorloven had ook minstens
één varken. Het slachten van een varken werd met de hele wijk gevierd. En ook
hier ging niks verloren. Ze eten nog steeds alles op: van de hersenen en
ingewanden, tot de oren en zelfs de neus. Portugezen eten graag vis, maar het
varken staat minstens even hoog op hun hitlijst. In de Algarve, hoe kan het
ook anders, wordt het vaak gerold in een jasje van vijgen en amandelen en gaat
het vervolgens heel lang de oven in. Slow cooking is hier al eeuwen in de mode.
Een ding is zeker, de Algarve toont zich van zijn beste kant aan tafel.
"Portugezen eten graag vis, maar het varken staat minstens even hoog op hun hitlijst."
Jonge wijnmakers maken het verschil in de Algarve. |
Jonge wijnbouwers
maken het verschil. Er zijn vier wijnregio’s in de Algarve: Tavira, Lagos,
Portimao en Lagoa. De wijnen uit die laatste streek worden als de beste aanzien.
De rode wijnen zijn echt full bodied door de warme temperatuur tijdens het
grootste gedeelte van het jaar. De witte wijnen
zijn licht en fris. Net zoals in Alentejo proberen jonge wijnmakers het
verschil te maken. Ze gaan vaak terug naar de basics en experimenteren ook met
smaken. Er wordt vooral met inheemse druiven gewerkt die vaak nog met de hand worden geplukt. Het idee erachter is om niet de zoveelste
chardonnay te maken maar wijnen met een identiteit, die net als de Portugezen karakter
hebben.
Enkele typische Portugese cépages zijn Antão Vaz, Arinto, Encruzado en Rabo de Ovelha, wat schapenkont betekent, een naam die ik niet snel zal vergeten. Tinta Negra Mole voor de rode wijnen en Síria voor de witte zijn ook twee druivensoorten die vaak worden gebruikt. In de Algarve vind je geen dure complexe wijnen maar vooral landwijnen. Al zijn er natuurlijk subregio’s met een DOC statuut. Bij elk restaurantbezoek probeer ik een streekwijn uit en wat me het meest opvalt is de fris- en fruitigheid, door de overvloed aan zon die de druiven hier krijgen. En al vind ik de wijnen in Alentejo iets verrassender, de Algarve maakt stilaan een inhaalbeweging.
De druiven in de Algarve krijgen een overvloed aan zon. |
Enkele typische Portugese cépages zijn Antão Vaz, Arinto, Encruzado en Rabo de Ovelha, wat schapenkont betekent, een naam die ik niet snel zal vergeten. Tinta Negra Mole voor de rode wijnen en Síria voor de witte zijn ook twee druivensoorten die vaak worden gebruikt. In de Algarve vind je geen dure complexe wijnen maar vooral landwijnen. Al zijn er natuurlijk subregio’s met een DOC statuut. Bij elk restaurantbezoek probeer ik een streekwijn uit en wat me het meest opvalt is de fris- en fruitigheid, door de overvloed aan zon die de druiven hier krijgen. En al vind ik de wijnen in Alentejo iets verrassender, de Algarve maakt stilaan een inhaalbeweging.
"Net zoals in Alentejo proberen jonge wijnmakers in de Algarve het verschil te maken."
ETIQUETTE & TRADITIE:
‘Portugezen eten zo goed als niks met de handen, zelfs geen
banaan of een kers,’ vertelt de gids me. Het enige dat je met je handen mag
aanraken is brood. Daarvoor hadden ze een goed voorbeeld in het zeer
katholieke zuiden. Christus brak tenslotte ook het brood.
Een Portugees zal zelden een restaurant binnengaan waar er
kaarsjes op tafel staan. Ze willen namelijk hun eten zien. En al ben ik gek op
kaarsjes, ik volg deze gouden regel met veel plezier op. Want kaarsjes zijn er
enkel voor toeristen, dus je betaalt er niet alleen veel meer, het eten zal ook
minder authentiek zijn.
Bijna elk dessert in de Algarve bestaat uit eigeel. |
Wist je dat bijna elk dessert in de Algarve en Alentejo uit
voornamelijk eigeel bestaat? Ik heb nooit zoveel varianten gezien. De
oorspronkelijke reden daarvoor is dat de nonnetjes -en er waren er heel veel
want Portugal had ooit meer kloosters dan café’s- hun witte kappen steven met
eiwit. In navolging van de nonnetjes gingen de huisvrouwen dat ook doen met
de witte hemden van hun man. Ze zaten bijgevolg met een enorme overschot aan
eigeel. En omdat Portugezen zo goed als niets weggooien, werd dat eigeel op
alle mogelijke manieren gerecupereerd in desserten. Elke huisvrouw had haar
eigen recept, sommige waren al wat populairder dan andere. En dat is tot op
vandaag niet veranderd.
Morgado da Serra © RTA. |
Veel desserts werden in Portugal en zeker in de Algarve door
religieuzen bedacht. Naast alle eigeelgerechtjes zijn dit de top vier van
Algarve desserts: Morgado da Serra (witte kleine cakes, die er erg aantrekkelijk
uitzien) en Don Rodrigo, voor het eerst gecreëerd in een klooster en
genoemd naar een pater uit een heel invloedrijke familie. Het is een wrap van
eigeel (jawel), kaneel en amandelen, meestal geserveerd in aluminiumfolie. Uiteraard
de Queijo de figo (een mousse van vijgen en amandelen) en tenslotte de typische
Algarve amandelcake, die er altijd wel ingaat. Typischer wordt het niet.
Een leuke gewoonte en al traditie sinds de dieren nog spraken is dat er op de vooravond van kerst geen dure maaltijden worden bereid. In de Algarve, en ook steeds vaker in andere Portugese streken, eet je op 24 december gekookte bacalhau met gekookte aardappelen en kool, zonder veel franjes. Het idee erachter bevalt me wel. Iedereen gelijk voor de wet. Armen kunnen op kerstavond niet als de rijken eten, maar de rijken wel als de armen. Het is een heel traditionele maaltijd die iedereen zich kan veroorloven. Net zo populair als de gevulde kalkoen in de US op Thanksgiving Day.
Balcalhau op kerst, simpel maar lekker. |
Een leuke gewoonte en al traditie sinds de dieren nog spraken is dat er op de vooravond van kerst geen dure maaltijden worden bereid. In de Algarve, en ook steeds vaker in andere Portugese streken, eet je op 24 december gekookte bacalhau met gekookte aardappelen en kool, zonder veel franjes. Het idee erachter bevalt me wel. Iedereen gelijk voor de wet. Armen kunnen op kerstavond niet als de rijken eten, maar de rijken wel als de armen. Het is een heel traditionele maaltijd die iedereen zich kan veroorloven. Net zo populair als de gevulde kalkoen in de US op Thanksgiving Day.
Fitness abonnement. Een ding is zeker, na een reisje door de Algarve kan je best
een fitness abonnement nemen. Tafelen is zowat de hoofdbezigheid van de
Portugezen, zeker in het uiterste zuiden. Naast hun traditionele keuken die
heel simpel is maar ontzettend rijk aan smaken kan je natuurlijk ook op
sterrenniveau eten. Maar de basiselementen zullen altijd aanwezig zijn. Het is
een hele gezonde keuken, maar je kan best je eetlust eerst wat trainen voor je
er naartoe trekt.
Enkele van
mijn lievelingsrestaurants:
Restaurant Don
Sebastiao in Lagos. Een populair restaurant in Lagos, waar een heerlijke
traditionele keuken wordt aangeboden. Ik eet in de patio eerst een aantal
pintxos (tapas) bij het aperitief, dat bij mij bestaat uit een glas wijn uit
hun erg uitgebreide wijnkaart, waarop meer dan 200 vooral lokale wijnen staan.
Ik kies daarna voor een vissoep, gevolgd door een heerlijk krokant gebakken
baars. Geen toeters en bellen, simpele
maar heerlijke gerechten. En als kers op de taart neemt de eigenaar me mee naar
zijn spectaculaire wijnkelder waar ik van zijn beste portwijnen mag proeven. www.restaurantedonsebastiao.com
PURE Cafe in het hotel Longevity Cegonha Country Club in Quarteira:
Krokante baars in Don Sebastiao Restaurant. |
PURE Cafe in het hotel Longevity Cegonha Country Club in Quarteira:
Net zoals in het hotel draait alles hier rond gezondheid.
Gezond maar wel lekker. Je kan er bv. ook een detox lunch bestellen. Gelukkig
is het niet te strikt, wijn aan tafel mag bv. niet ontbreken. We zijn tenslotte
in Portugal. Als je er ook verblijft zoals ik dan kan je er yogalessen volgen,
stretchklassen, meditatie, je biologische leeftijd laten bepalen en genieten
van de uitgebreide wellnessbehandelingen. Body & mind worden hier op gelijk
niveau verwend. longevitywellnessworldwide.com
Gezonde keuken in Pure Cafe. |
Jorge do Peixe
restaurant in Quarteira. Heel simpel lokaal restaurant maar wel met een authentieke
Algarve keuken, waar de Portugezen zelf van heinde en verre naartoe komen. De
eigenaar komt van een familie van vissers, dus is gespecialiseerd in vis en
zeevruchten. De grote klepper hier is de rog met look. Geen quantum fysica,
simpele keuken, maar wel met heel veel smaak. Ik vond de vissoep ook heel
lekker en de gegrilde inktvis die letterlijk in je mond smelt. En of dat nog
niet genoeg is, de wijnkelder mag er ook wezen. restaurantejorgedopeixe.com
Paixa restaurant in
Vale do Lobo. Ok, ons Belgische oog houdt van kaarsjes op tafel. Dus voor
een keer heb ik de goede raad van onze gids in de wind geslagen. Ze serveren
hier traditionele pintxos uit de Algarve. Maar de tapas zijn enorm, dus ze vooral
niet de vrije hand geven, want al gauw staat de tafel volledig vol en kan je
na de voorgerechtjes al geen pap meer zeggen. Goedkoop is het niet, maar dat
komt ervan als je de gouden Algarve regel ivm kaarsjes op tafel overtreedt. paixarestaurante.com
Ramires restaurant in
Guia. Het is niet allemaal varkensvlees, vis en schaaldieren. Een
heel bekend gerecht is de Guia piri piri kip. De man die het uitvond zo’n 40
jaar geleden heeft een restaurant in Guia, de hoofdstad van de kip. Ik ben er
zelf niet geweest maar volgens kenners kan je er de beste piri piri kip eten,
gegrild met een pikante marinade. Het is typisch voor de Algarve waar mensen
kilometers voor afleggen. In augustus is er zelfs een piri piri festival. Het
restaurant is erg basic, je zit er aan lange tafels, dus helemaal down to
earth. Intussen kan je piri piri kip in zowat elk restaurant vinden, maar waar
kan je het beter proeven dan bij de
uitvinder zelf. restauranteramires.com
Het hippe A Estatua in Loulé. |
A Estatua restaurant
in Loulé. Na een foodtour in Loulé (zie deel 1) word ik nog meegenomen
naar dit hedendaags uitziende restaurantje. Na al de proeverijen is er amper
nog plaats voor een hoofdgerecht. Maar de porties zijn aangepast, dus ik
eet varkenswangetjes die hier echt als
een delicatesse worden gezien, samen met xarem (de Portugese polenta). Ik proef
er ook de zoete xarem als dessert, een typisch dessert dat vooral
hier aan de grens met Spanje wordt geserveerd. aestatua.wixsite.com
A Terra Restaurant
in het Praia Verde boutique hotel in Castro Marim:
De chef werkt vooral in de oven en op houtvuur in kleien
potten. Het is pure Algarve keuken maar dit keer met een moderne twist. Er
worden enkel producten uit zee, de Ria Formosa area en de Barrocal gebruikt.
Lokale eerlijke en zuivere ingrediënten en dat proef je in de keuken van deze
eigengereide chef. www.praiaverderesort.com
Tertulia Algarvia in Faro. Ondergebracht in een 17de eeuwse woning, op een gezellig plein in het hartje van het historische centrum van Faro. Ze serveren typische Algarve keuken, met eerbied voor de traditie en zoveel mogelijk plaatselijke ingrediënten. Ze organiseren ook show cooking events en kan je er zelf Portugees leren koken op de traditionele manier. Een heerlijk voorgerechtje is de appel met geitenkaas. Als hoofdplat neem ik de Cataplana, wat een van mijn lievelingsgerechten is. Gezellig en lekker, meer moet dat niet zijn. www.tertulia-algarvia.pt
Restaurant Tertulia in Faro. |
Tertulia Algarvia in Faro. Ondergebracht in een 17de eeuwse woning, op een gezellig plein in het hartje van het historische centrum van Faro. Ze serveren typische Algarve keuken, met eerbied voor de traditie en zoveel mogelijk plaatselijke ingrediënten. Ze organiseren ook show cooking events en kan je er zelf Portugees leren koken op de traditionele manier. Een heerlijk voorgerechtje is de appel met geitenkaas. Als hoofdplat neem ik de Cataplana, wat een van mijn lievelingsgerechten is. Gezellig en lekker, meer moet dat niet zijn. www.tertulia-algarvia.pt
© TEKST: M. THYS - FOTO'S: W. GLADINES & M. THYS 2019
Lees ook: De liefde voor de Algarve gaat door de maag (1).
Info over Portugal en de Algarve: www.visitportugal.com/nl & www.visitportugal.com/nl/destinos/algarve
Info over Portugal en de Algarve: www.visitportugal.com/nl & www.visitportugal.com/nl/destinos/algarve
HOTELS:
1.Hotel Longevity
Cegonha Country Club in Quarteira bij Albufeira.
Hedendaags hotel met spa- en wellness area, een gezonde
keuken en mogelijkheden tot yoga, meditatie en een reeks andere aan gezondheid
gelinkte bezigheden. longevitywellnessworldwide.com
2. Quinta Dos Perfumes in Tavira: https://quintadosperfumes.com Een leuk hedendaags hotel met een prachtige rooftopterras,
een boomgaard met citrusvruchten en een zwembad met zout water.
Geen opmerkingen