 |
De Algarve is veruit de
populairste regio van Portugal. Daar zitten het mooie weer, de prachtige
zandstranden, maar ook de indrukwekkende rotskust voor veel tussen. Gooi daar
nog een heerlijke keuken bovenop en wij Belgen zijn verkocht. De liefde voor de
Algarve gaat nu eenmaal door de maag. En al is het vooral de natuur die me naar
de keel heeft gegrepen laat ik jullie in dit artikel eerst letterlijk proeven
van de Algarve, een bestemming voor hardcore foodies.
 |
| Cataplana. © RTA |
De plaatselijke keuken is de allerbeste manier om de mensen,
hun cultuur en geschiedenis te begrijpen. En dat is niet anders in de Algarve. Ik weet het, er zijn rustigere regio’s in Portugal, maar in
de herfst heb je er een heel andere beleving dan tijdens de overdrukke zomer.
Het weer is prima, de temperatuur meer dan aangenaam en in de restaurants wordt
er niet gevochten voor een tafeltje. Lekker eten kan je zowat overal in de deze
regio: sapateira (gevulde krab met een creme saus), cataplana (een soort bouillabaisse, die wordt bereid in een koperen pot van Arabische oorsprong die
de smaak van alle ingrediënten perfect bewaart). Ook de heerlijke zeevruchten, de
tientallen manieren om octopus klaar te maken en een uitgebreid gamma aan
lekkere vis, zorgen voor voldoende reden om naar deze zuidelijkste provincie te
trekken. De chefs zijn er getalenteerd, de restaurants down to earth, het eten is
er simpel maar rijk aan smaken en de prijzen zijn ronduit redelijk.
 |
 |
| Acorda, de Portuges heilige drievuldigheid. |
Tussen berg en oceaan. De provincie Algarve heeft circa 175 km kuststrook. Ten
westen van Faro zie ik wonderlijke rotsformaties, ten oosten prachtige lagunes
en zandstranden. Visvangst is er lang de belangrijkste bron van inkomen
geweest. Een van de gezegdes hier bepaalt meteen de sfeer: ‘een vis moet drie keer
zwemmen: een keer in het water, een keer in saus en een derde keer in de wijn.’ Maar
er is niet alleen vis. Tussen het bergachtige binnenland en de oceaan ligt een erg
vruchtbare zone, de Barrocal. Veeteelt maar ook landbouw zijn er belangrijk. Als
je een Portugees naar zijn lievelingseten polst is het vaak bacalhau (gedroogde
kabeljauw), maar op een gedeelde eerste plaats staat varkensvlees. Vegetariërs
moeten nog niet meteen panikeren, want ook groente en fruit is er in overvloed.
De amandelbomen zijn het visitekaartje van de Algarve, maar ook vijgen-
sinaasappel-en johannesbroodbomen zijn er overal te vinden. En net als in de
aangrenzende provincie Alentejo laat ook de wijnbouw steeds meer van zich spreken. De
Portugese wijnen mogen het etiket godendrankje sinds een aantal jaren met trots
dragen.
"Amandelbomen zijn het visitekaartje van de Algarve, maar ook vijgen- sinaasappel-en johannesbroodbomen zijn er overal te vinden."
 |
 |
| Falhado de Loulé volgens het recept van 1929. |
Een dichter en een
dokter. ‘Eerst een koffietje?’ vraagt de gids me als we Loulé
binnenrijden. De koffie in Portugal is lekker dus daar zeg ik geen nee tegen. Hij
loodst me naar het sinds 1929 beroemde café Calcinha. Op het terras maak ik kennis met de Portugese dichter Antonio Aleixo,
wiens beeld daar al jaren relaxed aan een tafeltje zit. Er waren twee figuren
die je hier quasi elke dag kon terugvinden. Deze arme dichter, een activist die
voortdurend de politiek en de high society bekritiseerde. De andere was een
dokter die precies tot die high society behoorde. Hij had een tafeltje voor het
raam. Dokter Bernardo Lopez kwam hier elke ochtend zijn koffie drinken en zijn
krant lezen. Zijn huisvrouw, hij woonde aan de overkant, bracht hem trouw zoetigheden
voor bij de koffie die hij steeds deelde met zijn tafelgenoten. Ik ga op zijn
favoriete plaats aan het raam zitten en proef de falhado de Loulé, die nog
steeds volgens het originele recept van zijn huishoudster wordt gemaakt. Het
bestaat zoals de meeste zoetigheden in de Algarve en met uitbreiding van
Alentejo uit hoofdzakelijk eigeel, maïsmeel, veel suiker en melk. Het ziet
eruit als een soort appelflap maar dan met pudding.
"Falhado de Loulé bestaat zoals de meeste zoetigheden in de Algarve uit hoofdzakelijk eigeel, maïsmeel, veel suiker en melk."
 |
| De markt van Loulé is 'the place' to be' op zaterdag. |
Op gastronomische
ontdekking in Loulé. Ik sluit me aan bij een food tour in dit leuke stadje dat
wel eens het culturele en culinaire hart wordt genoemd van de Golden Triangle.
Die gouden driehoek ligt net buiten Faro tussen Almancil,
Quinta do Lago and Vale do Lobo. Zowat elke stad heeft een geur- en
kleurrijke markt in de Algarve. En dat is niet anders in Loulé, het is een van
de grootste van de hele regio en kwalitatief heel hoogstaand. De building zelf
is Moors geïnspireerd en dateert van 1908. De leukste dag is zaterdag, omdat
plaatselijke boeren dan ook buiten het overdekte gebouw hun standjes opzetten
met lokale producten zoals kaas, eigen gebakken brood, heerlijke olijfolies en
wijn. Loulé is op zaterdag de place to be, een plek om mekaar te ontmoeten. De
cafeetjes zitten vol en er wordt écht gepraat, de smartphones blijven op zak.
"De markt van Loulé op zaterdag is de place to be, een plek om mekaar te ontmoeten."
 |
| No wi-fi, talk to each other. |
Plaatselijke
delights. Een specialiteit van de Algarve, de
markt ligt er vol van, is fig star, een ster van vijgen, versierd met amandelen. De combinatie van de twee is heerlijk. Vijgenkaas (queijo de figo de Algarve) is
gebaseerd op hetzelfde principe: het is een taart van vijgenpasta met allerlei
kruiden en honing, opgesmukt met amandelnoten. Aan de kust van de Algarve voert
de zee het bevel aan tafel, de amandelboom bepaalt het dessert. Opvallend op deze markt zijn ook de vele
soorten zoete aardappelen die hier vaak worden gebruikt in de keuken. Ik proef er
verschillende kazen en lokale worstjes. Ook het brood is hier heerlijk. ‘Soep
zonder brood wordt alleen in de hel geserveerd. ’Dit gezegde toont aan hoe
belangrijk brood hier is. Het maakt deel uit van een andere gouden driehoek,
die van de gastronomie in deze zuidelijke provincie: namelijk brood (het
typische maïsbrood van de Algarve), olijfolie en wijn. Dé basis van de voeding
in het zuiden van Portugal en drie dingen waarop ik wel even zou kunnen
overleven. Misschien heb ik wel Portugese roots. Het blijkt een perfect regime om
gezond oud te worden, want in elk stadje waar ik kom zie ik vrolijke hangouderen
op de bankjes zitten.
"Soep zonder brood wordt alleen in de hel geserveerd."
 |
 |
| Mercaria Garrafeira. |
Voedsel
is heilig in de Algarve. De keuken van de Algarve en eigenlijk
het hele zuiden van Portugal, wordt bepaald door één principe: verspilling is
uit den boze. Want voedsel is heilig. Overschotjes worden altijd verwerkt in
nieuwe gerechten, niets gaat verloren. Daarom zijn er zoveel bewaartechnieken als
drogen, roken, inzouten en inleggen van vis in blikjes. Ze maken ook heel veel
jams en likeuren. De Mediterrane keuken en dus ook die van Portugal is werelderfgoed
en niet voor niks. Ik loop even binnen in de oudste
kruidenierszaak van het stadje, Mercaria Garrafeira, 111 jaar heeft deze zaak op
z’n teller staan, derde generatie! De cod fish of bacalhau hangt er aan haken
en de bonen en granen worden nog uit juten zakken in papieren buideltjes
geschept. Plastic? Nooit van gehoord, was het zo maar overal. Manuel, de patron
haalt zijn meest typische likeuren boven waarvan ik er een aantal mag proeven.
Ze zijn lokaal geproduceerd met kruiden en fruit uit de streek.
 |
| Aquardiente de Medronho. |
Loulé is bekend
om zijn boomgaarden. Maar het meest bekende drankje in de Algarve, is de
aquardiente de Medronho (bessen van de aardbeiboom), het is hét signature
drankje van deze streek. Als hapjes serveert hij de golden triangle want ook de
plaatselijke wijn moet ik proeven. En natuurlijk mag vis uit blik niet
ontbreken, want ook dat is traditie in de Algarve. Of het nu ingeblikte makreel,
tonijn of sardines zijn, je vindt ze hier in elke keuken. ‘Hoe mooier de
verpakking, want ze zijn heel creatief, hoe minder de inhoud smaakt,’ lacht
onze gids. De simpelste zijn vaak het lekkerst. Sabo Real is een merk van
ingeblikte vis dat door een Belg, Victor Jonckheere, wordt geproduceerd. Het
verwerft steeds meer bekendheid in Portugal door de goeie smaakcombinaties en
hoogstaande kwaliteit. Ik proef de makreel met olijven en amandelen en
sardientjes met gedroogde tomaten. Ze zijn allebei om vingers en duimen bij af
te likken. Tot slot krijg ik nog een glaasje espumante in mijn hand geduwd: Eskuadro
Kompassu. Het past perfect bij de simpele, maar overheerlijke hapjes.
"Hoe mooier de verpakking van de blikjes vis, hoe minder de inhoud smaakt."
 |
 |
| A Estàtua. |
De
kers op de taart. Alsof ik nog niet genoeg gegeten heb na
een hele ochtend pintxos en kleine voorgerechtjes te hebben geproefd, krijg ik
nog een hoofdschotel aangeboden en dessert in het hippe restaurant A Estàtua.
Varkensvlees in een rode wijnsaus. De wijn, Joao Claro, is een typische wijn van
de streek op basis van tempranillo en shiraz. Het is een echte Algarve wijn, heel
robuust, maar net daardoor gaat hij perfect samen met de toch wel sterke smaak
van het vlees. Er wordt xarem bij geserveerd, iets wat volgens de gids al meer
dan 1000 jaar bestaat, een puree van maïs, een soort Portugese polenta. En of
dat nog niet voldoende is krijg ik als side dish acorda voorgeschoteld: het
typische Algarve brood met olijfolie, look en kruiden. We zitten hier vlakbij
de grens van Spanje en hier is zoete xarem als dessert ook erg populair. Met
suiker is het een stuk zwaarder maar dat zijn alle desserts in Zuid-Portugal.
Over de smaak geen klachten. Zei ik al dat je best met een lege maag aan deze
tour begint?
"Xarem, een puree van mais, een soort Portugese polenta, zou al meer dan 1000 jaar bestaan."
 |
 |
| Projecto Tasa in Loulé. |
Een
Bourgondische ervaring. Loulé ligt in het Faro district, gekneld tussen de zee en de
bergen behoort het tot de mooiste dorpjes van de Algarve. En al praat ik nu
enkel over de traditionele keuken, je kan hier ook een paar heerlijke
Michelinrestaurants uitproberen. Omdat de Algarve ook
gekend is om handicrafts die met eten te maken hebben bezoek ik een atelier
waar ze nog op de oude manier ceramiek en manden maken, want Loulé was ooit hét
centrum van palmweverij. Projecto Tasa in Rua de Portugal probeert die oude
ambachten nieuw leven in te blazen. Je kan hier les volgen. Wat ik prompt doe,
want ook dit hoort bij de tour. Veel verder dan een borsteltje om de kruimels
van tafel te vegen breng ik het niet, maar je kan hier ook een workshop van
een paar dagen komen volgen. De food tour heet: ‘Eating Algarve’
en gebeurt met groepjes van 2 tot 12 personen. Belangrijk is dat je niet nog
eerst even iets eet voor je vertrekt. Want het is een Bourgondische ervaring.
"De food tour ‘Eating Algarve’ is een Bourgondische ervaring."
© TEKST & FOTO'S: MYRIAM THYS 2019
Lees ook: De liefde voor de Algarve gaat door de maag (2).
Info over Portugal en de Algarve: www.visitportugal.com/nl & www.visitportugal.com/nl/destinos/algarve
Lees ook: De liefde voor de Algarve gaat door de maag (2).
Info over Portugal en de Algarve: www.visitportugal.com/nl & www.visitportugal.com/nl/destinos/algarve
ALGARVE PRAKTISCH:
Medfood tour in Loulé:
eatingalgarvetours.com
Projecto Tasa:
workshop oude ambachten. Zelf crafts maken die gelinkt zijn aan eten. projectotasa.com
HOTELS:
1.Hotel Longevity
Cegonha Country Club in Quarteira vlakbij
Albufeira
Hedendaags hotel met spa- en wellness area, een gezonde
keuken en mogelijkheden tot yoga, meditatie en een reeks andere aan gezondheid
gelinkte bezigheden. longevitywellnessworldwide.com
2. Quinta Dos Perfumes in Tavira: quintadosperfumes.com Een leuk hedendaags hotel met een prachtige rooftopterras,
een boomgaard met citrusvruchten en een zwembad met zout water.
Geen opmerkingen