TUNESIË 'OFF THE BEATEN TRACK: DE KERKENNAH ARCHIPEL

Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,

Tussen het populaire Sousse en Djerba ligt een minder bekend en nog erg authentiek stukje Tunesië: Kerkennah. Op deze zonnige archipel in de Golf van Ghabès zie je amper toeristen, maar vissers des te meer. Kleurrijke feloeken deinen er net als het leven zelf op het trage ritme van de Middellandse Zee. Idyllische vissershavens wisselen er af met authentieke dorpen en historische sites. Blikvanger op de archipel is de octopus, la poulpe, hét symbool van Kerkennah en een vaste waarde in de locale gastronomie.

Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,

Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,
Remla.

Remla, aangename chaos. Wanneer de ferry vanuit Sfax in Gharbi, het tweede grootste eiland van de Kerkennah archipel aanmeert, voel ik me meteen in een andere wereld. Dit is Tunesië niet, dit is Kerkennah. Een brug verbindt Gharbi met Chegui, het grootste eiland. Twaalf kleinere maken de kleurrijke archipel in de Golf van Gabès compleet. Mijn eerste halte is hoofdstad Remla. Op een druk kruispunt pal in het centrum staat een standbeeld van een gigantische octopus, de heilige koe van de eilanden en dé culinaire protagonist. Wanneer ik de plaatselijke markt op loop heerst er een aangename chaos. Tweedehandskledij, aardewerk, maar ook ramen en deuren worden er verkocht tussen de vele groentekraampjes. Op een lawaaierig terras met zicht op de octopus bestel ik een heerlijke brique en een koffie.' Trois dinars s'il vous plait.' Een equivalent van nog geen euro. Behalve wat Britten, Israëliërs en Tunesiërs zelf zie je hier amper toeristen. Een pluspunt. Bovendien houd ik van eilanden en zeker van de eilandkeuken, dus mijn trip kan al bij voorbaat niet meer stuk.
"Behalve wat Britten, Israëliërs en Tunesiërs zelf zie je hier amper toeristen. Een pluspunt."
Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,

Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,
Kraten.

De wereld is klein. In de vissershaven van Kraten is het opvallend rustig. Kleurrijke feloeken en kleine gemotoriseerde vissersbootjes liggen er naast en achter elkaar aangemeerd. Op de kade zitten enkele vissers hun netten te herstellen. Eén ervan spreekt me spontaan aan. De man blijkt Faroud te heten en familie te hebben in de buurt waar ik woon. Hij is al enkele keren in Brussel geweest en kent zelfs mijn straat. De wereld is klein. Of er vandaag niet gevist wordt? 'Ah non monsieur, le vent est trop fort.' Want de zee mag dan erg ondiep zijn, tot kilometers rond de archipel, risico's worden er niet genomen.

Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,

Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,
Kraten.

Alles draait duidelijk rond de visvangst op Kerkennah. Liefst één derde van de 15.000 inwoners is er visser. Dé specialiteit van deze eilanden is la poulpe (octopus) die nog heel traditioneel gevangen wordt met karours, terracotta amforen die in het ondiepe water worden gelegd. Het is even eenvoudig als efficiënt: de octopus denkt er de perfecte schuilplaats in te vinden, maar zet zichzelf gevangen. De potten worden al snorkelend of met een lange haak uit het water gevist. Op deze manier wordt er in Kerkennah ieder jaar 1.200 ton octopus op het droge gehaald. Ook de vissershaven van El Ataya ligt er verlaten bij. Op het strand bij het dorp worden boten gerepareerd. Op een kleine, wat rommelige scheepswerf ontmoet ik Tarek. Hij maakt boten op bestelling voor lokale vissers. Bijna alles doet hij met de hand. 'Aan een boot als deze heb ik vijf jaar werk,' vertrouwt hij me toe. Geduld is hier een deugd.
Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,

Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,
Simpel, maar verbazend lekker: Restaurant Le Pêcheur in El Ataya.

Op het terras van Le Pêcheur, een restaurantje vlakbij, staat een wat oudere man vissen te grillen boven een smeulend houtvuurtje. Drie vissen per keer. Het water komt me in de mond. Hij runt het restaurantje met zijn familie: de vrouwen bestieren de keuken, terwijl hij buiten de vissen grilt. In het wat kitscherige interieur zit een handvol locals te eten. Het duurste gerecht op de kaart kost amper 7 euro. Ik laat me la sauce aanpraten, een voorgerecht van octopus en zeevruchten in een pikante tomatensaus en gegrilde loup (zeewolf) als hoofdgerecht. Als toemaatje krijg ik nog wat gebakken octopuseieren voorgeschoteld. De porties zijn enorm en het smaakt verrukkelijk. Verser dan hier kan bijna niet. Lekker tafelen hoeft dus helemaal niet duur en ingewikkeld te zijn.
"Alles draait rond de visvangst op Kerkennah. Eén derde van de 15.000 inwoners is visser."
Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,

Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,
Charfia, een eeuwenoude visserij en uniek in de wereld.

La Charfia, meer dan visserslatijn. De volgende ochtend trek ik opnieuw naar El Ataya. De wind is wat afgenomen en er kan uitgevaren worden. In de vissershaven wachten Lotfi en Farhat me op, twee eilanders die al hun leven lang vissen. Zij gaan me inwijden in la charfia, een eeuwenoude visserstechniek die uniek is in de wereld. Terwijl Lotfi de felouque kilometers ver uit de kust stuurt, vertelt Farhat honderduit over wat hem na aan het hart ligt, het eiland en de visserij. 'La charfia is een traditionele manier van vissen waarbij met duizenden palmtakken een soort doolhof wordt gebouwd in de zee,' zegt hij. 'De stroming drijft de vissen erin en leidt ze naar twee fuiken waar ze geen kant meer uit kunnen.' Een heel verantwoorde manier van vissen, merk ik op. 'Goed gezien,' lacht Farhat. 'Vergeet niet dat de Golf van Gabès de kraamkamer van de Middellandse Zee wordt genoemd. Dat komt door het zeegras dat hier uitgestrekte onderwatervelden vormt. Het is een ecosysteem waarin zeedieren massaal kweken, maar het is tegelijk ook heel kwetsbaar.

Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,

Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,
Inktvis, la poulpe, is een specialiteit van Kerkennah.

Als het hulpje van Lotfi de eerste fuik uit het water licht, blijkt de vangst erg mager: een zeeschildpad en wat kleine visjes. Ze gaan meteen retour zee. 'Iedere visser heeft z'n eigen plot charfia hier, die vaak van generatie op generatie overgaat,' zegt Farhat terwijl we naar de tweede fuik sturen. 'Een charfia wordt ook elk jaar weer vernieuwd, want onverslijtbaar zijn ze niet.' Bij de tweede fuik blijkt de vangst al een stuk beter. Want die zit vol krabben, grote harders, dito goudbrasems, gestreepte bokvissen en een dozijn inktvissen. Op de terugweg naar El Ataya maakt Lotfi de krabben en de inktvissen schoon, snijdt ze in stukken en grilt ze in een tonnetje op een smeulend houtskoolvuurtje, zonder rooster. Ik krijg krab en inktvis à volonté voorgeschoteld met stukken brood.
Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,

Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,
Recht uit de zee op het vuur, dát smaakt!

Recht vanuit de zee op het vuur en dan op mijn bord, verser kan niet. Met handen zwart van van de inkt en de as geniet ik van mijn no nonsens meal. Farhat heeft het eiland zien veranderen en dat was niet altijd in de goede zin. 'De illegale visserij met sleepnetten en het summiere toezicht op de visserij zijn een bedreiging voor het broze ecosysteem. Ook de manier waarop de charfia vandaag soms wordt bedreven stoort me. Vroeger werd een charfia, tot de fuiken toe, integraal gemaakt uit palmtwijgen. Maar de dadelpalmen op het eiland zijn zo goed als verdwenen om plaats te maken voor de meer lucratieve olijfteelt. Er worden steeds meer charfia's gemaakt van kunststof, die bij vernieuwing achteloos in de zee wordt achtergelaten.' Maar de grootste bedreiging voor de archipel is volgens Farhat de klimaatopwarming. 'Kerkennah ligt maar enkele meters boven de zeespiegel.' Hij zucht. 'Niet de natuur, maar de mensen zijn ziek.' Wijze woorden van een man waar allesbehalve visserslatijn uitkomt.
"Niet de natuur, maar de mensen zijn ziek.' Wijze woorden van een man waar allesbehalve visserslatijn uitkomt."
Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,

Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,
Borj El Hassar, een erfenis van de Ottomanen.

Borj El Hassar. Terwijl ik op het terras van m'n hotel van een glas Tunesische wijn geniet, trekt een fort dat in de verte boven het land en de zee uittorent mijn aandacht. Een stevige strandwandeling? Waarom ook niet. Door het rulle zand wandel ik kilometers ver naar het monument dat Borj El Hassar blijkt te zijn, een Ottomaans fort uit de 18e eeuw dat werd gebouwd op de fundamenten van een Fenicische havenstad. Het leuke is dat ik helemaal alleen - waar kan dat nog? - door de ruïne wandel die ooit Cercinae heette en de hoofdstad van de archipel was. Tussen de restanten zie ik goed bewaarde mozaïeken, vloertegels, fragmenten van het oude waterbevoorradingssysteem en verweerde bas-reliëfs.
Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,
Eén van mijn mooiste zonsondergangen ooit.

Ook het weidse uitzicht over de Golf van Gabès en de Middellandse Zee is fenomenaal. Meteen wordt duidelijk waarom het fort heel strategisch op deze hoge plek werd neergezet. Een beetje tegen mijn zin rijd ik 's avonds naar de ferry terminal in Gharbi waar ik de veerboot naar Sfax neem, mijn volgende bestemming. Terwijl de archipel langzaam uit het zicht verdwijnt, doemt er onverwachts een ander mooi uitzicht op. Vanaf het dek geniet ik van een van de mooiste zonsondergangen ooit. De lucht kleurt bloedrood en dumpt haar laatste stralen boven de cargoschepen in de verte. Een prachtige silver lining rond de wolken maakt het plaatje helemaal af. Mooier dan dit wordt het niet.
"Vanaf het dek van de ferry geniet ik van een van de mooiste zonsondergangen ooit."

©  TEKST & FOTO'S: W. GLADINES 2018
Sfax, kerkenna, archipel, tunesië, golf van ghabes, el ataya, la poulpe kerkenna, remla, gharbi, chergui, kraten, vissers tunesië, feloek, felouque, restaurant le pecheur el ataya, la charfia kerkennah, octopus, inktvis, zeevisserij, Borj El Hassar, Cercinae, kerkennah archipel, oude vissermethoden,
Le Grand Hotel - Sidi Fredj.

TUNESIË PRAKTISCH:

 Info over Tunesië: www.discovertunisia.com


Vervoer: Ik vloog met Tunisair rechtstreeks van Brussel naar Monastir en terug. Vanaf Monastir kan je zowel met de auto als met de trein naar Sfax waar de ferry naar Kerkenna vertrekt. De overzet duurt ongeveer 45 minuten. Info, afvaarten en reservatie: www.sonotrak.tn

Overnachten: Ik sliep in Le Grand Hotel Kerkennah aan het strand in Sidi Fredj (de toeristische zone). Het hotel is een beetje old school holiday camp, maar leuk. De kamers zijn erg basic, maar hebben een mooi uitzicht op de Golf van Ghabès. Buitenzwembad, zandstrand, goed restaurant, vriendelijk en behulpzaam personeel en leuke, betaalbare bar. Wifi is er enkel in de lounge.

Eten & drinken: Topadresje op de eilanden is Le Pêcheur in het pittoreske vissersdorp El Attaya. Het restaurant wordt gerund door een familie die hun gasten graag verwennen. Specialiteit zijn er vis- en schaaldieren en octopus. Beetje kitcherig interieur, maar ontspannen sfeer. Alle gerechten zijn supervers en er wordt geen alcohol geschonken.

 Munteenheid: In Tunesië betaal je Tunesische Dinar (TND) 1 euro = 3,35 TND

 Tip: Combineer de Kerkenna archipel met een citytrip in Sfax, bekend om z'n prachtige medina. (Meer over Sfax lees je in ons volgende artikel Tunesië 'Off the beaten track'.


TUNESIË 'OFF THE BEATEN TRACK: DE KERKENNAH ARCHIPEL
AFRIKA ILES DE KERKENNAH TUNESIË

Geen opmerkingen

Naam

E-mail *

Bericht *

-->