 |
 |
 |
| Wat een rust! Nazomeren op het mooiste strand van 't land. |
Navigo en co. Het lijkt wel een kat- en muisspel als de kusttram voorbij dreunt en ik het gevaarte bij elke halte of stoplicht opnieuw inhaal. Het is half oktober en de Indian Summer heeft de fietser in mij wakker gemaakt. Geen auto dit keer, het is mijn weekend genieten aan zee en de fiets hoort er gewoon bij. Mijn eerste halte: het Monument van de Paardenvissers in Oostduinkerke, een 'stiel' die sinds 2013 op de werelderfgoedlijst van Unesco staat. Want Oostduinkerke is de enige plek ter wereld waar ze deze eeuwenoude manier van vissen nog actief beoefenen. In Navigo, het Nationaal Visserijmuseum, kom ik alles te weten over de peerdevisschers, maar ook over de koene Ijslandvaarders en het ogenschijnlijk idyllische Vlaamse vissersleven. Blikvangers in dit moderne museum zijn de twee aquariums waarin zich de halve Noordzee-onderwaterwereld ontrolt en Martha, de legendarische kustvissersboot die in 1998 een beschermd monument werd. Bij het Erepark word ik geconfronteerd met de keerzijde van het 'romantische' bestaan: 14 gedenkstenen met de namen van 489 vermiste Vlaamse vissers getuigen er stil over de vele drama's die zich op de Noordzee voltrokken.
 |
 |
| Estaminet De Peerdevisscher: de lekkerste garnalenkroketten. |
Dat er gretig op Noordzeegarnalen wordt gevist heeft z'n redenen, want alleen Belgen consumeren er jaarlijks al meer dan 4 miljoen kilo van. Het leeuwendeel daarvan gaat in garnaalkroketten, een delicatesse waarvan de oorsprong aan het Yzerfront zou liggen, al is dat nooit echt bewezen. Toch zijn de plekken waar je garnaalkroketten kan eten die gemaakt zijn volgens de regels der kunst dun gezaaid. Eén ervan is alvast De Peerdevisscher, de replica vissersherberg van Navigo waar Johan Casier, zelf een paardenvisser, en Corinne d'Hulster 's middags heerlijke garnaalkroketten en smeuïge slibtongetjes serveren. In het gezellige, afgetimmerde decor met Leuvense stoof en rood-wit geruite tafellakens geniet ik gul van deze specialiteiten. Ik drink er 'n Peerdevisscher bij, een bruin bier van hoge gisting dat wordt gebrouwen door Brouwerij Strubbe uit Ichtegem. De smaak balanceert tussen trappist en Rodenbach met een lichtzoete toets. Van de tap kan je hem enkel en exclusief in De Peerdevisscher drinken.
"Belgen consumeren jaarlijks meer dan 4 miljoen kilo Noordzeegarnalen waarvan het leeuwendeel in garnaalkroketten gaat."
 |
 |
| Garnaalvissers te paard, Unesco werelderfgoed sinds 2013. |
Noordzeekaviaar. 'Kijk nou, we zijn hier op een paardenshow belandt!' hoor ik een Nederlander zeggen op het strand. Ik corrigeer de onwetende meteen: 'Dit is geen paardenshow meneer, maar Unesco werelderfgoed.' Waarop hij me verbaasd aankijkt. Ik vertel hem dat het onze Oostduinkerkse paardenvissers zijn, waarvan ze vroeger ook in Nederland een equivalent hadden. Want ooit was paardenvissen verspreid over de hele Noordzee. Hij bedankt me en kijkt geboeid verder, net als een honderdtal andere kijklustigen, die zijn komen opdagen. Want het blijft fascinerend om te zien hoe deze stoere ruiters van de Noordzee met hun Brabanders het strand opwandelen, de netten met scheerborden monteren en onverschrokken de zee intrekken. 'Het garnaalvissen te paard heeft ups en downs gekend,' zegt Johan terwijl hij zijn net leegmaakt. 'Begin jaren '40 waren er veertig vissers, maar eind jaren '90 waren er nog maar drie. Vandaag zijn we weer met zestien en we doen het allemaal even graag.'
 |
| De trots van de Belgische kust. |
We mogen best trots zijn op deze mannen die een mooie traditie in ere houden, al is er in al die eeuwen veel veranderd. Want na het seynevissen kwam de schee, maar sinds de jaren '50 worden scheerborden gebruikt. De zware geoliede kledij is intussen vervangen door gele regenpakken en de zuidwester door baseball caps en mutsen. Toch is het garnaalvissen te paard volgens Johan meer dan louter folklore. 'Wij vissen waar de boten niet bij kunnen,' zegt hij. 'Fijnproevers weten dat de garnalen die langs de kust worden gevangen veel beter smaken. Onder onze klanten zijn heel wat sterrenchefs.' Intussen wordt de vangst op de dijk vakkundig in zeewater gekookt en ongepeld verkocht. Ze vinden gretig aftrek en ook ik trakteer mezelf op een portie Noordzeekaviaar zoals deze lekkernij wel eens wordt genoemd. Beter dan hier smaken ze niet. Ze zijn niet alleen lékker, maar ook het pellen is een leuke bezigheid.
"Het blijft fascinerend om te zien hoe de stoere ruiters van de Noordzee met hun Brabanders het strand opwandelen en onverschrokken de zee intrekken."
 |
 |
| Hendrik Dierendonck: minder, maar beter vlees eten. (Atelier Dierendonck) |
Het ultieme vlees. Van het beste uit de zee naar het beste van het land is slechts een fietstocht van 30 minuten. De rit van Koksijde naar Veurne ken ik als m'n broekzak, van de tijd toen ik als adolescent nog het mooie weer maakte in wijlen Le Barbu en bleef slapen bij vrienden in Veurne. Dit keer peddel ik niet richting Hotel Les Amis, maar naar het verwerkingsatelier van kwaliteitsslager Hendrik Dierendonck. Ik word er opgewacht door Georges die mij na een hygiënisch protocol het moderne atelier binnenloodst dat Dierendonck twee jaar geleden in gebruik nam. 'Alles begon in de slagerij die Hendriks vader in 1970 opstartte in Koksijde,' zegt Georges. 'Maar onder impuls van Hendrik en z'n vrouw Evelyne die de zaak overnamen in 2001, groeide ze uit tot wat ze nu is.' We wandelen door de rijpingscellen waar het vlees onder invloed van tijd, vochtigheid, temperatuur en ventilatie 3 tot 10 weken afrijpt, afhankelijk van het ras en de wensen van de klant. 'Respect voor het dier en terroir staat bij ons voorop,' zegt Georges. 'Onze filosofie is minder, maar beter vlees eten.'
 |
| West-Vlaams Rood, Hereford en Holsteiner. (Atelier Dierendonck) |
Als telg uit een slagersfamilie die de beenhouwerij van zijn grootvader goed kende, heb ik een pertinente déjà vu: roken, malen, pekelen en kruiden, bij Dierendonck gebeurt het allemaal wat eigentijdser en grootschaliger, maar an sich is het even ambachtelijk. Behalve het atelier in Veurne heeft Dierendonck vier slagerijen, een restaurant en een eigen boerderij waar ze West-Vlaams rood rund kweken (een bijna uitgestorven ras dat door Hendrik werd gerehabiliteerd). Hendrik heeft een boontje voor terroir, maar hij gaat ook constant op zoek naar kwaliteitsvlees uit heel Europa. Vandaag werkt de topslager met een twaalftal rassen waaronder Salers, Holstein, Agnus en Charolais. Hij ligt ook mee aan de basis van de herintroductie van het Menapii varken, een oeroud ras dat al in het jaar nul door Keltische stammen in het gebied tussen de Noordzee en de Schelde werd gekweekt. 'Het goed doorspekte vlees heeft een krachtige volle smaak en een stevige textuur,' zegt Georges. En wat vindt hij nu zelf het ultieme vlees? 'Rubio Gallega,' zegt Georges overtuigd. 'Een Spaans werkrund dat geslacht wordt als het ongeveer 16 jaar oud is waarvan we het vlees 7 à 10 weken laten rijpen.' Al dat lekkers is ook bekende chefs niet ontgaan. Zo zijn o.a. Sergio Herman, Kobe Desramaults en David Martin vaste klanten bij Dierendonck.
"Roken, malen, pekelen en kruiden, bij Dierendonck gebeurt het allemaal wat eigentijdser en grootschaliger, maar an sich is het even ambachtelijk."
 |
 |
| Snijden, zagen en hakken: Restaurant Carcasse - Sint-Idesbald. |
Snijden, hakken en zagen. Nergens is de weg van de beenhouwerij naar het restaurant zó kort als Atelier Dierendonck, vanwaar je linea recta Carcasse binnenwandelt. Noch de kaart, noch het interieur, noch de naam liegen erom, Carcasse is een vleesrestaurant pur sang, een nachtmerrie voor de vegetariërs van deze wereld. Snijden, zagen en hakken, daar draait het allemaal om. Iets wat onverbloemd wordt geëtaleerd in het industriële decor dat door de combinatie van de juiste accenten een warm en cosy interieur wordt. Chef Anthony Snoeck (Jong Keukengeweld) roert er in de potten en reef in 2017 met zijn team de eerste Michelinster binnen die nu trots in de keuken hangt en niet aan de gevel. Net als bij Dierendonck staat ook in Carcasse het respect voor het dier voorop. Er wordt namelijk gewerkt van neus tot staart, want (bijna) elk stukje van het beest komt op je bord.
 |
 |
| Short ribs van Menapii en Tomahawk van Holstein: genieten in het kwadraat. |
De leuke muziek die er klinkt, het glimmende Laguiole mes en de rood-wit geruite handdoek op mijn tafeltje scherpen mijn verwachtingen die al bij het aperitief worden ingelost met de specialiteit van het huis: een pastrami van West-Vlaams Rood die zacht wegsmelt in de mond. De short rib van Menapii varken als entree is een delicatesse waarbij ik letterlijk tot op het bot ga. Het hoofdgerecht, een 6 weken gerijpte Tomahawk van Holsteinrund, is langzaam genieten en combineert feilloos met de Orval die ik erbij drink. Ook de krokant gebakken (vergeten) groenten als side dish smaken overheerlijk. Na het dessert en de koffie ben ik een feel good ervaring rijker waarvan ik nog dagen ga nagenieten. Dat ze mij hier nog vaak terug zullen zien staat dan ook als een paal boven water.
"Na het dessert en de koffie ben ik een feel good ervaring rijker waarvan ik nog dagen ga nagenieten."
 |
 |
| Abdijmuseum Ten Duinen. |
Bier? Een vrouwenzaak! 'Koksijde was lange tijd de favoriete kustbestemming van de Charleroise bourgeoisie,' zegt Annie, mijn gids in het Abdijmuseum Ten Duinen dat recent nog een eigentijdse make-over kreeg. Annie, zelf afkomstig uit Charleroi maar in Koksijde blijven plakken toen ze er de man van haar leven tegenkwam, neemt me mee op een speciale bierrondleiding. Want als ze ergens verstand hadden (hebben) van bierbrouwen, dan waren (zijn) het wel de abdijen. 'Ten Duinen werd in 1175 een Cisterciënzerabdij die ontsproot uit een kleine kloostergemeenschap die hier al sinds 1107 bestond,' vertelt Annie terwijl we door de ruïne wandelen. 'In de hoogdagen leefden er 112 monniken en meer dan 330 lekenbroeders. Maar door oorlog en plunderingen was de abdij gedoemd te verdwijnen. In de 16e eeuw vertrokken de laatste monniken en begon de wandelende duin de Hoge Blekker aan zijn triomftocht over de site tot ze in 1949 weer letterlijk van onder het zand werd gehaald.'
Annie wijst me tussen de oude fundamenten de plekken aan waar de monniken respectievelijk hun wijn bewaarden en bier brouwden. 'Bier wordt al sinds duizenden jaren gemaakt en ontstond in Mesopotamië,' zegt ze. Vooral in het oude Egypte was het erg populair. Een brouwer die daar slecht bier maakte werd verdronken in z'n eigen brouwsel,' lacht ze. In de middeleeuwen werd er bij ons per kop jaarlijks gemiddeld 300 liter bier geconsumeerd, want samen met wijn was het de enige dorstlesser die echt safe was. Al smaakte het toen wel veel zuurder dan nu. 'Wist je trouwens dat bier brouwen in de middeleeuwen vooral een vrouwenzaak was?' Ik hoor het in Keulen donderen. Ten Duinen had z'n eigen brouwerij en ook vandaag hebben ze nog hun abdijbier, Sint-Idesbald, dat gemaakt wordt door Brouwerij Huyghe in Melle. In hun kleine museumcafé proef ik de vier soorten: Blonde, Rousse, Dubbel en Tripel, stuk voor stuk heerlijke bieren waarvan de Rousse mijn lichte voorkeur geniet.
 |
4 x vakmanschap: Abdijbier Sint-Idesbald met oud én nieuw etiket.
|
Annie wijst me tussen de oude fundamenten de plekken aan waar de monniken respectievelijk hun wijn bewaarden en bier brouwden. 'Bier wordt al sinds duizenden jaren gemaakt en ontstond in Mesopotamië,' zegt ze. Vooral in het oude Egypte was het erg populair. Een brouwer die daar slecht bier maakte werd verdronken in z'n eigen brouwsel,' lacht ze. In de middeleeuwen werd er bij ons per kop jaarlijks gemiddeld 300 liter bier geconsumeerd, want samen met wijn was het de enige dorstlesser die echt safe was. Al smaakte het toen wel veel zuurder dan nu. 'Wist je trouwens dat bier brouwen in de middeleeuwen vooral een vrouwenzaak was?' Ik hoor het in Keulen donderen. Ten Duinen had z'n eigen brouwerij en ook vandaag hebben ze nog hun abdijbier, Sint-Idesbald, dat gemaakt wordt door Brouwerij Huyghe in Melle. In hun kleine museumcafé proef ik de vier soorten: Blonde, Rousse, Dubbel en Tripel, stuk voor stuk heerlijke bieren waarvan de Rousse mijn lichte voorkeur geniet.
"Een brouwer die in het oude Egypte slecht bier maakte werd als straf verdronken in z'n eigen brouwsel."
© W.G. - DICHTBIJ & VER WEG 2018 (foto's 8, 9 en 10 Atelier Dierendonck)
.jpg) |
WIN ÉÉN WEEK JE STRANDCABINE IN KOKSIJDE-OOSTDUINKERKE
Ravotten op het strand, de garnaalvissers te paard in actie zien, met de tenen in het zand genieten van een apéro… en dat vanop je eigen strandcabine! Maar liefst 801 strandcabines staan er op het strand van Koksijde-Oostduinkerke en de allerlaatst beschikbare kan de jouwe zijn. Want Koksijde-Oostduinkerke geeft vier winnaars elk één week een eigen strandcabine cadeau. Deelnemen kan nog tot vrijdag 23 juni 2023 via deze link: www.visitkoksijde.be/nl/wedstrijd-zomer2023
KOKSIJDE PRAKTISCH:
Overnachten: Ik sliep in B&B Evergreen in Koksijde, een charmevilla op wandelafstand van het strand en de winkelstraat. Drie comfortabel ingerichte cottage kamers, grote tuin met terras en ligzetels, buitensauna en petanquebaan. Patrick en z'n vrouw zorgen 's morgens voor een lekker en uitgebreid ontbijt. Evergeen was de winnaar van de Horeca Award Beste Belgische B&B 2012. Kamers vanaf 95€/nacht.
Geen opmerkingen