De keuken is een stevige knipoog naar groenten en net als in Emma wordt er enkel met dagverse producten gewerkt. Om de twee weken wordt het menu aangepast. Carlos brouwt ons een heerlijk detox-drankje met maar liefst 13 soorten groenten. We proeven zijn 'perfect egg', gemaakt van eierdooier, gerookte aardappel, truffel en uitgehangen geitenkaas en zijn lekkere wortelcake met gin en komkommer. In De Kazerne kan je heerlijk tafelen in een decor waarop je nooit uitgekeken raakt. Food en design zijn trouwens zijn niks nieuws onder de zon in Eindhoven. Ieder jaar in oktober kan je tijdens de Dutch Design Week meer van dit soort kruisbestuivingen beleven.

CHV Noordkade in Veghel.

De Proeffabriek. Dat het bruist op de Noordkade in Veghel, is wel het minste wat je kan zeggen. De immense industriële complexen langs de Zuid-Willemsvaart uit het begin vorige eeuw zijn een mooi staaltje van herbestemming. Het ongepolijste decor van silo's, loodsen en machinekamers van de voormalige coöperatieve handelsvereniging (CHV) werd een indrukwekkende hub voor cultuur en ontspanning. Je vindt er o.a. een service bioscoop, een theater, een industrieel museum, een kunstwinkel, een brouwerij en een escape room. Met Ton Verhoeven van de Proeffabriek verkennen we de culinaire kant van Noordkade. Want ook foodies komen hier ruim aan hun trekken.

De Proeffabriek.

'De Proeffabriek is gebouwd rond het terras in de vorm van een binnenvaartschip met aan stuur- en bakboordzijden een tiental delicatessenzaken,' zegt Ton. We zien er o.a. een koffiebranderij, een biershop met 1800 soorten bier, een wijnboetiek, een gin distillery, een patisserie en een Jumbo supermarkt. Het leuke is dat je er niet alleen hun exquise producten kan kopen, maar ook proeven op het terras. Bij DIS - een showroom voor lekkernijen - proeven we enkele van hun lekkere kiplollies met een glas rode wijn. Voor amper tien euro kan je hier elke dag van hun heerlijke kookkunsten genieten.

Exota en Pieperz in de Proeffabriek.

Ton neemt ons mee naar Pieperz, een friettent waar zelfs wij Belgen niet van terug hebben. Ze werken er met hun eigen aardappelsoort, de beste oliën en hetzelfde zout dat topchefs gebruiken. We eten de frieten uit een puntzakje, net als in de good old days. Smaken doen ze superlekker en het verbaast ons niks dat deze frietjes tot de beste van Zuid-Nederland werden bekroond. De Exota limonade waarmee we alles doorspoelen ontstond in een nostalgische bui van Ton en twee van z'n vrienden. Ze wilden terug de lekkere priklimonade van de jaren '50 op de markt brengen in een echte beugelfles. Het is een lang verhaal, maar vandaag wordt de limonade gemaakt in het Franse Morteau en is populair bij zowel jong en oud. Wie de gastronomische toer wil opgaan in Noordkade kan dat in Sillyfox, het restaurant in de top van de geklasseerde Wiebenga Graansilo waar chef Joppe Sprinkhuizen de lekkerste gerechten klaarstoomt. Het spectaculaire uitzicht vanaf 32 m. hoogte is in de prijs inbegrepen.

Mand met aardappelen - Van Gogh, Noordbrabants Museum.

's Hertogenbosch (Den Bosch voor de vrienden). In het Noordbrabants Museum in Den Bosch lijkt de rust na de stormloop op Bosch's 'Visioenen van een Genie' duidelijk weergekeerd. Met een gids bezoeken we de Van Gogh collectie, een tiental mooie, maar vaak donkere doeken met taferelen uit het Brabantse boerenleven die de schilder rond zijn woonplaats in Nuenen maakte. 'De sombere atmosfeer die zijn vroege periode typeert, heeft vooral te maken met een verkeerde interpretatie van Delacroix's kleurentheorie, een kunstenaar voor wie Van Gogh veel bewondering had,' zegt de gids. Wat ons vooral opvalt in de 'Mand met aardappelen', een bijna kleurloos doek dat meteen aan zijn 'Aardappeleters' doet denken. Dit beroemde schilderij over een boerenfamilie die een eenvoudige maaltijd verorbert zegt ook iets over Van Gogh zelf volgens onze gids. Want die zou z'n hele leven lang z'n neus hebben opgehaald voor verfijnd eten en hield vooral vooral van eenvoudige kost.

Jeroen Bosch op de Markt in 's Hertogenbosch.

In het aanpalende Stedelijk Museum worden we ontvangen door  Marcel Ploegmakers, de programmamanager van 's Hertogenbosch Celebrates Food. 'Welkom in 's Hertogenbosch, Den Bosch voor de vrienden,' lacht hij. Ook tijdens dit gastronomische jaar kruipt de Brabantse hoofdstad die meer dan 100 restaurants telt,  in een voortrekkersrol. 'We pakken uit met diverse evenementen rond food,' zegt Marcel. 'Zo hebben we bv. walking dinners langs diverse restaurants in de stad, Stay Hungry tijdens het City Food & Filmfestival, een Big Freedom Lunch en natuurlijk Gast, het pop-up restaurant in de Mariakapel met toonaangevende Brabantse chefs.' Ook in het Stedelijk Museum (binnenkort Design Museum Den Bosch) loopt van 30 juni tot 28 oktober 'Food is Fictie', een interessante tentoonstelling over de verleiding van voedsel. Marcel definieert Den Bosch graag als een gastvrije Bourgondische stad. 'We werken hard, maar we genieten ook hard,' besluit hij.

Brabantse worstenbroodjes, een lekkere streekspecialiteit en Unesco werelderfgoed.

Lulkoek & Kutbier. We verkennen de Bossche binnenstad op een smakelijke manier, met stops om enkele lokale specialiteiten uit te proberen. In Grand Cafe in de schaduw van de stoere Sint-Janskathedraal steken we een Bossche Bol achter de kiezen, een uit de kluiten gewassen gebak van soezenbeslag gevuld met room en overgoten met chocoladefondant. Een echte caloriebom, maar wel een hele lekkere. Bij slagerij 't Stokpaardje in de Krullartstraat proeven we een snack die sinds 2016 op Unesco's werelderfgoedlijst staat: het Brabants worstenbroodje. In tegenstelling tot ons worstenbrood van bladerdeeg wordt het Brabantse gemaakt van zacht witbrooddeeg. Het smaakt overheerlijk en dat komt volgens de sympathieke slager omdat hij ze maakt met vlees van Limburgse scharrelvarkens.

Bossche Lulkoek.

Bij Bakkerij Van Schijndel in de Hinthamerstraat staan we voor een gesloten deur. Het is al even na sluitingstijd, maar de bakker die ons heeft opgemerkt, doet open en vraagt of hij ons alsnog kan helpen. Dát noemen we nog eens gastvrijheid. Binnen komen we ogen tekort. 'Dit pand, een 17e eeuws koetshuis, werd in 1883 getransformeerd tot een bakkerij,' zegt hij. 'In 2007 werd het uitgeroepen tot het mooiste monumentale pand van Brabant.' De houten gotische spitsbogen met glas zijn prachtig, maar vooral de muurgrote kleurrijke tegeltableaus, die de hele broodcyclus illustreren, trekken onze aandacht. We proeven er Bossche Koek, een lokale variant van onze peperkoek. Bossche Lulkoek is dan weer een krokant roomboterkoekje met anijssmaak, dat volgens de bakker prima combineert met Kutbier. Lulkoek en Kutbier? 'Ja, we zijn in Den Bosch en de mensen hier hebben hun eigen soort humor,' lacht hij. En dat vinden wij geweldig. Kutbier (Blond met pruimen) wordt gebrouwen door twee inventieve Bossche vrouwen en blijkt intussen razend populair tot ver buiten de stadsgrenzen.

Tweesterrenchef Soenil Bahadoer zocht kookinspiratie bij Van Gogh.

Met Van Gogh aan tafel. Eén ding hebben Vincent Van Gogh en Soenil Bahadoer alvast gemeen: allebei hebben ze moeten knokken om er te komen. Soenil, de charismatische chef van De Lindehof in Nuenen, trapt in pop-up restaurant Gast in de Mariakapel van Den Bosch de 'hoogmis' van het Brabantse gastronomische jaar af. Een tweesterrenchef in een kapel met het altaar als aanrecht én Van Gogh als inspiratie, het is een niet-alledaagse combinatie die ons wel heel erg nieuwsgierig maakt. Want hoorden we niet in het Noordbrabants Museum dat de geestelijke vader van De Aardappeleters te boek stond als een soort anti-gastronoom die zwoer bij alles wat basic was?

Soenil Loves Vincent - De 'Hoogmis' van Brabant Celebrates Food.

Wij liggen er alvast niet van wakker en schuiven galant onze benen onder tafel in Gast en laten ons verwennen door de kookkunsten van Soenil. Na een fris glas Thiénot Brut proeven we een trio heerlijke amuse's zoals een 'wafeltje aardappeleters met chutney marjon sardien', meteen een link naar het Brabantse schilderstalent. De vijf gangen die ons worden voorgeschoteld, met Soenils signature dish van rendang beef als climax, zijn om duimen en vingers af te likken. Wijn pairen met kruidige gerechten is altijd een beetje koorddansen, maar met z'n selectie van één rode en vier witte wijnen levert de chef een meer dan geslaagde evenwichtsoefening af. Een laatste, ultieme knipoog naar Van Gogh vinden we in de absint in het chocoladedessert en het porseleinen oor waarin de praline bij de koffie wordt geserveerd.

Om duimen en vingers af te likken!

Aan de kapelmuur zien we de foto's van 28 chefs met naam uit Brabant (met 19 Michelinsterren is Brabant culinaire koploper in Nederland) die hun krachten bundelden in Noord-Brabant Culinair. Een heel jaar lang zullen zij afwisselend achter het kookaltaar in Gast het beste van zichzelf geven. Een zitje aan tafel is niet echt goedkoop, maar je krijgt er wel heel veel waar voor je geld. Niet alleen het lekkere eten, ook de unieke locatie en de totale beleving maken van Gast een onvergetelijke ervaring. Iets helemaal op maat van Vlamingen die zich, net als wij, meteen zullen associëren met de Bourgondische inborst van de gastvrije Brabanders.

Brouwerij Vandeoirsprong.

Brabant brouwt. 'We brouwen en bottelen vol liefde en energie... al de rest is bijzaak.' Zo staat (verkort) in koeien van letters te lezen op de muur van brouwerij Vandeoirsprong in Oirschot. En we geloven ze. Tenminste nadat we eerst hun Amber geproefd hebben, een lichtbitter bier met citrustoetsen dat lekker wegdrinkt. Als het op brouwen aankomt, weten ze ook in Brabant stevig van aanpakken. Koen, tapper en gids van dienst, leidt ons door de brouwerij. 'Ze bestond al van voor 1655 onder de naam De Kroon en was de langst bekende familiebrouwerij van Nederland,' vertelt hij. 'Was, want in 2000 werd De Kroon opgekocht door een groot biermerk en... gesloten. In 2015 startte Gerard de Kroon, een nazaat van de originele brouwersfamilie, de brouwerij terug op, bouwde een nieuwe installatie en ging brouwen onder de naam Vandeoirsprong. Van de oude brouwinstallatie maakten hij een museum.'

Brouwerij Vandeoirsprong: acht klassebiertjes.

Vandaag produceert Gerard samen met brouwers Joost, Harrie en Frans 4000 liter per badge en maken ze 8 soorten bier. In hun origineel ingerichte proeflokaal proberen we ze uit. Het zijn stuk voor stuk heerlijke bieren, maar hun Amber, Tripel en O.P.A. bombarderen we tot onze favorieten. Bierbrouwend Brabant is voor ons voortaan meer dan enkel La Trappe, het lekkere trappistenbier uit de buurt van Tilburg. Vandeoirsprong is een plek waar je als fervent bierliefhebber niet aan voorbij mag lopen. En meteen de beste gelegenheid om al dat lekkers uit Brabant finaal door te spoelen.

© DICHTBIJ & VER WEG 2018

BRABANT PRAKTISCH: