Graubünden staat
bekend als een van de duurste regio’s van Zwitserland, met klinkende namen als
St Moritz en Davos. Ik houd me ver weg van dit mondaine gedoe en trek naar
kleine dorpjes waar alles betaalbaar is en een stuk gemoedelijker. Ik slaap in
berghutten, gasthuizen en op een haar na in een iglo. En probeer als
gelegenheidswintersporter zoveel mogelijk activiteiten uit die niks met skiën
te maken hebben.
Vals. |
Traditie versus hip. De zon schijnt en er ligt amper sneeuw in Vals (1250 m). Erg
is dat niet vermits skiën niet op mijn programma staat en ik naar dit charmante
dorp kom om cultuur op te snuiven en me te laten bepamperen in een van de
mooiste wellnesscentra van Zwitserland. Hedendaagse architecten lieten hun
fantasie de vrije loop in het anders zo traditionele Vals en daar komen ze van her
en der naar kijken. Remo, hier geboren en getogen, legt me uit dat Vals van Walser
komt, een Duits sprekend bergvolk dat zich hier settelde in de 13 de eeuw. Het oudste
Walser huis dateert van 1539, de rest van het centrum is 17e eeuws.
De huizen hebben stenen daken en de muren zijn bekleed met shingels, houten
vinnen. Traditie zit hier nog diep geworteld, al heeft de Therme Vals daar verandering
in gebracht. Het hotel bestaat al sinds de jaren ’60, maar 7132, het thermale
centrum werd door toparchitect Peter Zumthor in ’93 gebouwd. Hij gebruikte vooral
quartz en de plaatselijk gneiss steen. Remo laat me ook drie berghutten zien
van zijn hand, met in tegenstelling tot de traditionele hutten, enorme
glaspartijen. Intussen heeft de eigenaar van Therme Vals ook beroep gedaan op
andere toparchitecten zoals de Japanners Tadao Ando en Kengo Kuma en de
Californische Thom Mayne die de kamers een totaal nieuwe en hippe look gaven.
"Hedendaagse architecten lieten hun fantasie de vrije loop in het anders zo traditionele Vals."
7132 - wellness met een strakke W. |
Wellness met een strakke
W. 7132 is een mooie hedendaagse wellness met thermale
baden van 14° tot 42°. In het hete openluchtzwembad kijk ik uit op de bergen. Ook
in de thermen sijpelt het landschap binnen via grote ramen. Ik kom er helemaal
tot rust. Er heerst ook een visuele sereniteit, alles is strak en oogt mooi. De
massage die ik krijg is zalig. Het is een mix van Ayurveda, shiatsu en Europese
technieken. Dineren doe ik in het Alpina hotel, waar ik ook logeer. Het is bekend
om zijn goeie keuken en doet zijn reputatie alle eer aan. Zelfs de Zwitserse wijnen zijn verbazend lekker. Ook dit hotel werd ontworpen door een bekende
architect, Gion A. Caminada. Goed volk trekt goed volk aan.
"In 7132 heerst een visuele sereniteit, alles is strak en oogt mooi."
Zwitserse humor: tafeltje voor vissers, jagers en andere leugenaars. |
Gedaan met dieren observeren, we hiken verder tot aan
de dam, waar het doorgaans schitterende landschap zich vandaag volledig in de
wolken hult. Tijd voor koffie in een plaatselijk bar. Er hangt een toepasselijk
plaatje boven de vaste tafel van een paar locals: Stammtisch für fischer, jâger
und andere lügner. Wat zoveel wil zeggen als: het tafeltje voor vissers, jagers
en andere leugenaars. Van overal klinkt viva (cheers), zij klinken met bier, ik
met een warme koffie. Ik geniet met volle teugen van deze lokale après hike.
"In de plaatselijke bar hangt een toepasselijk plaatje boven de vaste tafel van een paar locals: Stammtisch für fischer, jäger und andere lügner."
‘Graubünder sushi’ en
andere zaligheden. In Chur, de oudste stad van Zwitserland heb ik een
gastronomische tour geboekt. Net als wellness hoort culinair genieten bij een
wintervakantie. De gids troont me mee naar alle mogelijke foodshops waar ik tientallen
specialiteiten uitprobeer. Degene die me het meest bijblijven zijn de nüsstorte
met caramel en de Churer Röteli, een bergkersenschnaps. Ik proef uiteraard de met walnoten gevulde Alpine chocolade, want met walnoten
kan je de straten plaveien in Graubünden. Tussen de hapjes door krijg ik ook
wat cultuur en geschiedenis ingelepeld en word ik langs enkele schitterende gildehuizen geloodst.
Capricorn Brot, een lokale specialiteit. |
In een van hen, Zunfthaus Zur Rebleuten, proef ik de beroemde
Graubünder sushi met gerst, kaas en Bündnerfleish, luchtgedroogd rundvlees.
Het wordt geserveerd met een zachte wasabi, een traditioneel gerecht in een
hedendaags jasje. Ik probeer ook hirsch salanetti (saucijsjes van hert). In slagerij
Metzgereimark roken ze die zelf. De beste marsepein van Graubünden proef ik in
Bühler’s Zuckerbäckerei, waar ze ook lekker Capricornbrood verkopen, want de steenbok
is het symbool van de stad. Na ook nog birnbrot, dat naar Lierse vlaaikes
smaakt en de zware Alpenstadt törte te hebben uitgeprobeerd kan ik geen pap
meer zeggen.
"Met walnoten kan je de straten plaveien in Graubünden."
'Morning has broken', een perfecte soundtrack bij dit landschap |
Winteractiviteiten om
naar te kijken. In Graubünden kan je heel wat winteractiviteiten combineren
en hoef je niet steeds zelf actief te zijn. Je kan ook naar sporten gaan kijken
die je nergens anders ziet, zoals sneeuwvoetbal, wintergolf, of sneeuwpolo. Op
het meer in St. Moritz zijn er zelfs paardenraces op ijs. Je kan ook
bobsleewedstrijden volgen of skijoring, waarbij skiërs door een paard worden
voortgetrokken. En als je wil kan je die laatste twee ook zelf uitproberen.
"Sneeuwvoetbal, wintergolf of sneeuwpolo: in Graubünden kan je naar sporten gaan kijken die je nergens anders ziet."
Afdalen met de paardenkoets. |
Sneeuwschoen hiken en
de paardenslee. Behind the moon left, zo wordt er gerefereerd naar St.Antönien,
een dorpje zonder pretentie, traditioneel Zwitsers en niet duur. In berggasthaus
Gemsli krijg ik een room with a view. Ik word opgepikt door Nick en zijn hond
Vanya, die me meenemen op een wandeling met én zonder sneeuwschoenen. We
stijgen 300 m, de omgeving is bijzonder mooi. Om de de moed erin te houden voert Nick
me geregeld studentenhaver, heerlijke gemberthee en jawel: walnoten. Al gauw blijkt dat toerskiën
hier razend populair is, veel mensen houden van de combinatie klimmen en
skiën buiten de pistes.
Toerskiën is razend populair in Zwitserland. |
We stoppen voor een copieuze lunch in Bodehütte, een
piepklein bergrestaurantje. Ik proef voor het eerst gerstsoep. ‘Calorieën
worden hier niet geteld,’ lacht Nick, wanneer ik het enorme bord met
vertwijfelde blik bekijk. Er volgt nog een hele plank charcuterie. Als de zon
plots doorbreekt, stormt iedereen naar buiten om te genieten van het magistrale
decor en komen de tongen los. Ik zou met een paardenslee de afdaling naar Pani
doen, maar er ligt net niet genoeg sneeuw. Als alternatief kan ik met de
paardenkoets naar beneden en wanneer ik zelf de teugels in handen mag nemen vind
ik deze onverwachte activiteit best geslaagd.
"Calorieën worden in Graubünden niet geteld."
Adrenaline kweken met de motorski. |
Rodelen populairder
dan jodelen. ‘Niet te snel’, lacht Ernst wanneer ik het bergpad op race met
mijn motorski. Mijn doel is berghaus Sulzfluh, een leuke plek om te logeren als
je aan toerskiën doet, graag wandelt of met de slee naar beneden wil glijden.
Sulzfluh is een erg romantische plek, vrij basic en zonder elektriciteit, alles
wordt verlicht met kaarsen. Ernst wil graag de authenticiteit van zijn 140 jaar
oude gasthuis bewaren. Ik heb een plaatsje op het terras uitgezocht, in een
stralende zon, het landschap is fenomenaal. Sulzfluh ligt middenin het Rätikon-massief,
op amper 5 km van Oostenrijk.
Een leuke winteractiviteit is hier de hotpot, een openluchtbad
voor 6 dat wordt verwarmd met een houtvuur. ‘Tijdens het weekend staan ze ervoor
in de rij,’ lacht Ernst. Mijn doel is om de berg af te racen met een slee. Het
is niet te steil, dus dat moet lukken. Het sturen staat nog niet helemaal op
punt, maar ik kom zonder kleerscheuren beneden. De langste rodelbaan van Zwitserland,
12 km, ligt een half uurtje verderop de Fideriser Heuberge. Rodelen (sleeën) is
erg populair in Graubünden, zelfs op de openbare weg, wat niet altijd even
veilig is want het gaat waanzinnig snel.
"Rodelen is erg populair in Graubünden, zelfs op de openbare weg."
Een volle maanwandeling is als in een sprookje terechtkomen. |
Vollemaanwandeling. Ik neem een shortcut en klim een steile helling op in de
diepe sneeuw om berggasthaus Michelshof helemaal boven in St. Antönien te bereiken.
Nu begrijp ik waarom we de volle maan hike vanavond mét sneeuwschoenen doen.
Maar eerst kaasfondue, klaargemaakt mét en begeleid door champagne. Bij het
buitenlopen word ik bijna omver gerend door een 80 kilo zware Sint Bernard. Het
is intussen bewolkt, de volle maan houdt zich schuil. We proberen toch zoveel
mogelijk zonder zaklampen te lopen. Het is vrij zwaar want we stijgen voortdurend.
Pas als we de top van de berg bereiken komt de maan plots tevoorschijn. Het is
alsof ik in een sprookjeswereld ben beland. De dennen krijgen lange schaduwen, het
is volmaakt stil. Dominik leert ons hoe we snel kunnen afdalen, super leuk, maar
we zijn buiten adem als we in Michelshof aankomen, waar de schnaps al koud staat.
"De dennen krijgen lange schaduwen, het is volmaakt stil, alsof ik in een sprookjeswereld ben beland."
Logeren in een iglodorp kan in Davos. |
Mijn eigen iglo
bouwen. De laatste ochtend bouw ik met Dominic en een paar andere
gasten een iglo. Pure nostalgie, want toen ik acht was maakte ik er ooit een in
onze tuin. Het principe is niet veel veranderd: eerst een plek vinden met veel vaste
sneeuw en een cirkel afbakenen. Ik vulde vroeger grote bakken met sneeuw die ik
omdraaide, het pondertjessysteem, maar Dominic gaat voor de authentieke
methode: het werkelijk uitsnijden van sneeuwblokken. Het is veel werk, maar
bijzonder prettig en sneeuw blijkt perfect bouwmateriaal. In Davos kan je in een
iglodorp logeren. In Sint-Antönien is het veel geïmproviseerder maar dat maakt
het net leuk. Overnachten in mijn iglo kan ik helaas niet want vanavond slaap
ik weer thuis. Zo heb ik meteen een reden om ooit eens terug te gaan.
"Een iglo bouwen is veel werk, maar bijzonder prettig en sneeuw blijkt perfect bouwmateriaal."
INFO:
Zwitserland Toerisme:
www.myswitzerland.com
Graubünden Toerisme:
www.graubuenden.ch
Vals toerisme: www.vals.ch
Chur toerisme: www.churtourismus.ch
SWISS: 6
vluchten per dag Brussel-Zürich www.swiss.com
Swiss Travel
System (trein/buskaart) 1u tot in Chur, hoofdstad
Graubünden: www.swisstravelsystem.com (bussen en treinen wachten op mekaar)
Therme 7132:
prachtige thermen in Vals: www.7132.com
Het is ook een hotel met een aantal unieke
designkamers van beroemde architecten. Dus als je jezelf eens volledig wil
verwennen dan kan dat vanaf 335 euro voor een kamer.
Hotels: Alle hotels en guesthouses waar ik logeerde
kosten onder de 100€
Alpina: zelfs
de design rooms van architect Caminada kosten slechts 100€. www.hotel-alpina-vals.ch
Gemsli: www.berggasthaus-gemsli.ch
Sulzfluh: www.sulzfluh.ch
ACTIVITEITEN:
Vals: www.praettigau.info
St. Antönien: www.2000plus.ch
Chur:
culinaire tour: +41 (0)81 252 18 18
Geen opmerkingen