BORGLOON: GENIETEN VOLGENS DE WET DER TRAAGHEID

Af en toe doet het goed om weer eens met beide benen op eigen grond te staan. Want we geven grif toe, als fervente wereldreizigers lopen we al te vaak aan de parels in eigen land voorbij. Dat die er volop zijn, ontdekken we tijdens een weekend onthaasten in het Haspengouwse Borgloon. Deze gastvrije stad waar de graven van Loon ooit de plak zwaaiden, is een veelzijdige dichtbij bestemming waar cultuur en natuur hand in hand gaan met lekker eten en drinken en waar traag genieten de norm is. Want alles is hier slow, tot de wijn en koffie toe.

Klooster Mariënlof.

De vallei der traagheid. 'Drie keer bellen voor het abdijbezoek' lezen we op de deur van het voormalige kruisherenklooster Mariënlof (Klooster Colen) dat in 1438 werd gesticht door Maria van Colen en sinds 1990 officieel een abdij is. Na een lange stilte horen we de sleutel twee keer door het zware slot malen en schuift de deur langzaam open. Een tengere zuster met een licht Antwerps accent stelt zich wat verlegen maar vriendelijk voor als priorin Myriam. Ze is een van de laatste drie inwonende cisterciënzerzusters van de abdij en ontvangt ons volgens de regels van de orde bijzonder gastvrij. Tussen de dikke abdijmuren lijkt de tijd plots een stuk trager te tikken. Er gaat een serene rust van uit. Na wat ijsbrekerij loodst zuster Myriam ons de oude kloosterkapel in.

Heerlijk Limburgs: hartenwafels met aardbeien en room.

'Onze kapel werd begin 16e eeuw gebouwd, maar in 1750 brak er een zware brand uit,' vertelt ze. 'Daarna werd ze terug ingericht in Luikse barok.' We zien er koorbanken in geraffineerd houtsnijwerk, een prachtige polychroom Mariabeeld en de 12e eeuwse bidstoel van de Heilige Lutgardis, het oudste meubelstuk van heel België. Maar helemaal top vinden we de sacristie met de warme muurschilderingen van de Luikse barokschilder Martin Aubée en het kleurrijke schrijn waarin sinds 1292 relieken van de Heilige Odillia worden bewaard. Op het binnenhof van het abdijdomein ligt ook het Fruitstreekmuseum waar je o.a. de oudste sorteermachine van Europa en de oudste veilingklok van België kan bewonderen. 'De abdij was ook lang een plek waar je kon genieten van zelfgebakken taart en koffie,' zegt Myriam. 'Een traditie die ophield te bestaan in 2009 toen zuster Odillia stierf.'

"Tussen de dikke abdijmuren lijkt de tijd plots een stuk trager te tikken, er gaat een serene rust van uit."

De Vallei van Colen.

Slow coffee. Roniek Van Bree maakte het allemaal van dichtbij mee. 'Ik herinner me nog goed de lekkere taart van zuster Odillia die constant met een grote koffiekan rondliep,' lacht ze. In 2016 zette Roniek samen met haar man Mike de taartentraditie van Klooster Colen voort. Het oude schooltje bij de abdij doopten ze om tot De Vallei van Colen waar je vandaag weer zelfgebakken taart en wafels kan eten, maar ook huisgemaakte soep, versgebakken brood en quiche. Aan een van de tafeltjes met rood-wit geruite tafelkleedjes genieten we van een heerlijk stuk appel-speculoostaart en lekkere lokale hartenwafeltjes, gemaakt van echte boter, verse melk en het gebruikelijke geheime ingrediënt, geserveerd met aardbeien. Het bakje troost heet hier slow-koffie.

Genieten van lekkere streekbieren.

Met de revival van de Vallei van Colen zijn Roniek en Mike niet aan hun proefstuk toe. In 2011 bliezen ze de oude brouwerij/stokerij Wilderen ook al nieuw leven in. Vandaag stookt het koppel er whisky, jenever en gin en brouwen ze vier traditionele streekbieren. Op hun terras proeven we hun lekkere robijnrode Cuvée Clarisse en hun viergranenbier Tripel Kanunnik terwijl we uitkijken op het glooiende Loonse landschap. De bieren zijn super lekker en smaken vooral naar meer. Toch houden we het bij één, want aan de overkant van de vallei lonkt de wijngaard van Domein Cohlenberg. Daar wacht ons een degustatie van Haspengouwse wijnen.

"Het oude schooltje bij de abdij doopten Roniek en Mike om tot De Vallei van Colen waar je weer zelfgebakken taart en wafels kan eten."

Domein Cohlenberg.

Vroege Loonse. 'Hoe kleiner de bes, hoe beter de fles,' lacht Ludo Derwael, schoonzoon van Jan Bellefroid, dé pionier van de Belgische wijnbouw. Sinds 1982 verbouwt Ludo op Domein Cohlenberg een 50 are grote wijngaard op een zuidelijke helling in de Colenvallei, goed voor 2400 flessen per jaar. 'Al sinds de 12e eeuw wordt er wijn gemaakt in het Loonse,' zegt Ludo. Zelf zweert hij bij druiven als Müller-Thurgau en Sieger voor z'n witte en Vroege Loonse voor z'n rode wijnen. Tien jaar geleden plantte hij ook nog Auxerrois- en Pinot Noirstokken aan. We proeven zijn wijnen op het terras dat uitkijkt op de wijngaard. De Vroege Loonse is een genietbare rode wijn van een erg lokale druif, maar het zijn vooral de witte wijnen die ons verrassen door hun perfecte balans en excellente smaak. Momenteel zijn er een tiental erkende wijndomeinen in Borgloon die, als we Ludo mogen geloven, tussen dit en 10 jaar tot de beste van Europa zullen gerekend worden.

"De wijndomeinen in Borgloon zullen tussen dit en 10 jaar tot de beste van Europa gerekend worden."

Bijna wereldberoemd: het doorkijkkerkje.

Traag genieten. Het valt ons op dat de mensen hier niet alleen vriendelijk en gastvrij zijn, maar ook voor alles hun tijd nemen. Als we 's morgens het oude gravenstadje verkennen en een vroege vogel de weg naar de burchtheuvel vragen, krijgen we meteen, langs de kant van de weg, de hele geschiedenis van Borgloon, aangedikt met een aantal familieverhalen. Stress lijkt hier nauwelijks te bestaan. Vanaf de 118 m. hoge burchtheuvel hebben we een adembenemend uitzicht over het groene Haspengouwse land. In meer romantische tijden stond hier de burcht van de graven van Loon, maar ook andere monumenten refereren nog naar dit rijke verleden, zoals het oude stadhuis in Maaslandse stijl.

De Trandendreef van Dré Wappenaar.

We volgen een van de vier wandelroutes door het glooiende land rond de stad met als eerste halte De Grote Mot, een versterkt landhuis (1661) geflankeerd door fruitbomen en een wijngaard die er in 1991 werd aangelegd. Door het vroege uur kunnen we het domein enkel vanachter een ijzeren hek bewonderen, want we willen nog voor de grote toeloop onze tweede stop halen: Reading between the lines van het duo Gijs Van Vaerenbergh. Dit 30 ton zware kunstwerk werd intussen wereldwijd bekend als het doorkijkkerkje en onlangs door de lezers van de Britse krant The Guardian verkozen tot het mooiste plekje van België. Door z'n unieke transparante constructie verandert de lichtinval voortdurend, wat het bijzonder fotogeniek maakt.

Glooiende boomgaarden, heerlijk wandelgebied.

Het doorkijkkerkje maakt deel uit van Pit, een openlucht kunstproject van Z33 dat mensen op een andere manier naar het landschap wil laten kijken. Vandaag kan je rond Borgloon zo'n zeven kunstwerken bewonderen. En hoe je ook naar het landschap kijkt, vervelen doet het nooit. We wandelen langs uitgestrekte akkers, velden met aardbeien, hellingen vol fruitbomen waar we genieten van de laatste appelbloesems, traag, want onthaasten doe je hier vanzelf. Bij het kasteel van Hex lopen we door de Tranendreef, de Pit bijdrage van Dré Wappenaar die er vier traanvormige sculpturen in de bomen hing. Het zijn tenten waarin je echt kan logeren, al moet je daarvoor wel heel lang op voorhand reserveren. In Groot-Loon houden we de laatste Pit-stop op onze wandeling in de oude Sint-Servatiuskerk waar we een meditatief moment beleven met Proximity Effect van geluidskunstenaar Paul Devens.

De oude stroopfabriek, een bezoekje waard.

We komen op kracht van onze hike bij de oude stoomstroopfabriek uit 1878. 'Borgloon was een eeuw geleden de bakermat van de fruitsiroop,' vertelt Johnny Bleus, een der laatste stroopmakers van Borgloon. 'Stroop werd in de fabriek gemaakt, maar er waren ook mobiele stroopmachines die bij de boeren langsreden.' In hun streekproductenwinkel in de oude portierswoning steken we een versgebakken stroopwafel achter de kiezen, een energiereep avant la lettre zeg maar. Je kan er ook verschillende soorten stroop kopen, het aanbod is enorm, maar wij houden het bij appel-perenstroop: een traditioneel en erg beproefd recept.

"Het doorkijkkerkje van Gijs Van Vaerenbergh werd door de lezers van de Britse krant The Guardian verkozen tot het mooiste plekje van België."

Clos d'Opleeuw, 1 ha. topwijngaard.

Slow wine. Met een beetje verbeelding kan Clos d'Opleeuw in de schilderachtige Loonse deelgemeente Gors-Opleeuw, ook voor een kunstwerk in het landschap doorgaan. We ontmoeten er wijnmaker Peter Colemont op zijn 1 ha. grote ommuurde wijngaard (clos) die ooit toebehoorde aan het Kasteel van Gors. 'Ik saneerde het verwaarloosde domein toen ik het overnam en plantte 4000 nieuwe Chardonnay stokken aan.' zegt hij. De ligging op een zuidelijke kalk/leemhelling is ideaal en de omwalling zorgt voor een soort microklimaat. 'De wijngaard runnen brengt mij tot rust, het is de perfecte balans tussen mentale en fysieke arbeid,' zegt Peter. Hij maakt maar één wijn, Clos d'Opleeuw Chardonnay. 'Een slow wine,' zegt hij zelf, die 18 maanden lang geduldig op eiken vaten in zijn kelder heeft liggen rijpen.

Eigentijds en eigenzinnig, de keuken van Mondevino.

Volgens kenners maakt hij de beste Belgische wijn, al kunnen we dat niet beamen, want we konden hem niet proeven. Wie dat wel kan zijn klanten van gerenommeerde restaurants als 't Hof van Cleve, Hertog Jan en Seagrill, want daar staat zijn Chardonnay steevast op de kaart. Wat we wel kunnen garanderen, is dat de bubbels uit het Loonse moeiteloos kunnen concurreren met een goede cava of crémant. In wijnrestaurant Mondevino klinken we een zesgangenmenu in met een glas CuBiz, de lekkere huiscuvée van Domein Cuvelier. Ook hier is het langzaam genieten van de atypische, maar lekkere gerechten van jong keukengeweldchef Jeroen Vanandroyen en de wijnen die sommelier Kris erbij serveert.

"Een wijngaard runnen brengt tot rust, het is de perfecte balans tussen fysieke en mentale arbeid."

PRAKTISCH:

Info over de regio: www.toerismelimburg.be en Borgloon: www.borgloon.be

Wijnrestaurant Mondevino Tongersesteenweg 30, Borgloon: www.mondevino.be

Lees ook: Mondevino, aan tafel bij jong keukengeweld in Borgloon.