Net als buur Montmartre was Belleville een landelijke uithoek met wijngaarden en windmolens, vooral de Parijse bourgeoisie had er buitenverblijven. Na de Haussmannisatie van de Franse hoofdstad werd het een vrijbuitershol en de laatste communards boden er in 1871 verbeten weerstand. Dan kwamen de fabrieken met de arbeiders, nadien het verval. Vandaag is Belleville hipper dan ooit, want de wijk bruist en groeide uit tot een trendy
kunstenaarskwartier. Eén ritje met de metro en je komt in een stukje Parijs dat charmeert en af en toe heerlijk tegen de haren in strijkt.
 |
| café 'Aux Folies: la vie en rose |
Hoogste punt, twistpunt. Een kop koffie drinken op het terras van brasserie La Vielleuse - op het kruispunt van de boulevard en de rue de Belleville - heeft wel iets. Met meer dan 80 nationaliteiten is Belleville een kleurrijke smeltkroes. Het lijkt of de hele wereld er aan me voorbij trekt. Het terras is dan ook een van de beste plekken om mensen te spotten in heel Parijs. Op het kruispunt smelten niet alleen culturen maar ook vier arrondissementen samen. Ik volg intuïtief de rue de Belleville, waarvan de ene kant in het 19e en de andere in het 20 ste arrondissement ligt. Tussen de Chinese bazaars en restaurants in, op de hoek met de rue Dénoyer, lokt café Aux Folies me meteen naar binnen. Mozaïekvloer, levensgrote spiegels rondom, houten bar met koperwerk en pastelkleurig neonlicht aan het plafond.
La vie en rose, het lijkt of ik in een film uit de jaren '40 terecht kom. De debuterende Edith Piaf zong er ooit 'la foule' onder tafel en veel lijkt er sindsdien niet veranderd. Het Parijse chanson-icoon werd verderop in de rue de Belleville op de stoep geboren, tenminste, als we de legende en een plaatje op een aftandse gevel mogen geloven. Ik volg de lange, steile straat tot aan het kerkhof van Belleville. Een verroest bordje op de muur vertelt mij dat ik mij met 128,5 m, op het hoogste punt in Parijs bevind. De eer de hoogste te zijn is al jaren een twistpunt tussen Belleville en Montmartre. De geijkte versie is dan weer een soort compromis: Belleville als hoogste punt van Parijs op openbaar domein, Montmartre op privédomein.
 |
| Belleville, de geboorteplek van Edith Piaf |
La vie en rose, het lijkt of ik in een film uit de jaren '40 terecht kom. De debuterende Edith Piaf zong er ooit 'la foule' onder tafel en veel lijkt er sindsdien niet veranderd. Het Parijse chanson-icoon werd verderop in de rue de Belleville op de stoep geboren, tenminste, als we de legende en een plaatje op een aftandse gevel mogen geloven. Ik volg de lange, steile straat tot aan het kerkhof van Belleville. Een verroest bordje op de muur vertelt mij dat ik mij met 128,5 m, op het hoogste punt in Parijs bevind. De eer de hoogste te zijn is al jaren een twistpunt tussen Belleville en Montmartre. De geijkte versie is dan weer een soort compromis: Belleville als hoogste punt van Parijs op openbaar domein, Montmartre op privédomein.
"In café Aux Folies lijkt het of ik een filmdecor van de jaren '40 binnenwandel."
 |
| Parc de Belleville, het mooiste panorama over Parijs |
Maquette. 'La vie est belle' lacht een oudere Parijzenaar luidop als ik het Parc de Belleville kom ingewandeld. De optimist op leeftijd stelt zich voor als Roger en vertelt me spontaan z'n levensverhaal. 'De korte versie' voegt hij er nog aan toe. En of het leven mooi is, zeker als de zon schijnt. Vanaf het park heb ik een spectaculair panorama over de stad. Parijs ligt als een maquette aan m'n voeten, de Eiffeltoren, de Notre-Dame, Centre Pompidou, La Défense, ik zie alle highlights in een oogopslag. Voor onze wegen weer scheiden neemt Roger me nog mee naar de wijngaard van het park, op een flank bij de rue du Transvaal.
 |
| Parc de Belleville |
De ranken zijn een ode aan de piquette, een goedkope, licht sprankelende witte wijn die de trots van de wijk was. 'Niet te drinken' lacht mijn pop-up gids, al heeft hij het zelf maar van 'horen zeggen'. Omdat Belleville - net als Montmartre - lang buiten de omwalling van Parijs lag, werd er geen taks op alcohol geheven. De fameuze ginguettes waren hier dan ook razend populair. Gelukkig hoef ik voor een goed glas wijn enkel maar de straat over te steken, naar Bar-O-Paris. Op het terras van de trendy bar geniet ik (na) van het uitzicht over het zonnige Parijs. Behalve gewone Bellevillois komen in O'Paris al eens sterren als Johnny Depp en Juliette Binoche over de vloer.
"In bar O'Paris komen behalve gewone Bellevillois, ook sterren als Johnny Depp en Juliette Binoche over de vloer."
 |
| Mouzaïa, landelijke charme tegen een decor van strak beton |
Verborgen charme. Voor een keer laat mijn intuïtie het afweten, Place des Fêtes is met een oubollig winkelcentrum en de betonnen woonblokken van de overgebleven Parijse werkende klasse rondom, een stuk prozaïscher dan haar naam doet vermoeden. Lichtpuntjes op het mistroostige plein zijn het art-deco metrostation en het 16e eeuwse regard de la Lanterne, ooit een onderdeel van de aquaduct de Belleville die Parijs eeuwenlang van drinkwater voorzag. Na amper tien minuten stappen kom ik in een wereld die fel afsteekt tegen de grijze hoogbouw: quartier Mouzaïa. Rond de rue de Mouzaïa zie ik een waaier aan kleine straatjes - villa's - die nog stil getuigen van het landelijke karakter van de buurt. Ik loop er door smalle straatjes met charmante huisjes en prachtige voortuintjes waar rozelaars en wisteria als groene watervallen over ijzeren de hekken hangen.
Ooit waren het de bescheiden stulpjes van de werklui uit de kalkgroeven, nu zijn het gewilde optrekjes voor wie het kan betalen. Niet overal in Belleville wordt het landelijk verleden zo openlijk geëxposeerd als in Mouzaïa, vaak moet je zoeken. Langs de drukke rue de Pyrénées wandel ik een piepklein straatje in, la cité de l'Ermitage. Ook hier zie ik idyllische landhuisjes met voortuintjes waar de blauwe regen zich ongestoord doorvlecht, het lijkt of ik door een theaterdecor wandel met katten als mijn enige gezellen. Îlots zijn dan weer kleine groepjes landhuizen die letterlijk tussen de blokken liggen ingebed. Je vind ze volop in Belleville, maar ontdekken doe je best met een gids.
 |
| Rue de Mouzaïa, landelijke charme in een wereldstad |
Ooit waren het de bescheiden stulpjes van de werklui uit de kalkgroeven, nu zijn het gewilde optrekjes voor wie het kan betalen. Niet overal in Belleville wordt het landelijk verleden zo openlijk geëxposeerd als in Mouzaïa, vaak moet je zoeken. Langs de drukke rue de Pyrénées wandel ik een piepklein straatje in, la cité de l'Ermitage. Ook hier zie ik idyllische landhuisjes met voortuintjes waar de blauwe regen zich ongestoord doorvlecht, het lijkt of ik door een theaterdecor wandel met katten als mijn enige gezellen. Îlots zijn dan weer kleine groepjes landhuizen die letterlijk tussen de blokken liggen ingebed. Je vind ze volop in Belleville, maar ontdekken doe je best met een gids.
"In quartier Mouzaïa wandel ik door een waaier van kleine straatjes die nog stil getuigen van het landelijke karakter van Belleville."
 |
| blauwe regen vlecht zich ongestoord door Cité de l'Ermitage |
Finding Nemo. In Bas-Belleville wandel ik door straten die veel weg hebben van een gehavend gebit. Door een geflopt urbanisatieplan uit de jaren '80 ontstonden lelijke gaten in de bouwlijn van straatjes als de rue Ramponeau. Samen met de blinde gevels in de wijk werden ze het gedroomde werkterrein van straatkunstenaars. Street art vind je in Belleville dan ook overal, de wijk lijkt wel een groot openluchtmuseum. Rue Dénoyer is letterlijk vol gespoten met graffiti en ik zie er vooral ateliers van alternatieve kunstenaars zoals Pedro, die hier een originele portrettengalerij heeft. Immense straatkunst siert de blinde gevels op Place Fréhel waar een installatie van Ben me waarschuwt: 'il faut se méfier des mots'. Ook voor zijn woorden, vraag ik me stil af? De detective van Jean Le Gac volgt dan weer een spoor dat naar de rue Julien-Lacroix leidt.
Welk spoor is onduidelijk, maar ik gok dat hij de mysterieuze Nemo achterna zit. Nemo, de peetvader van de lokale straatkunst, werkt al jaren in de volledige anonimiteit en werd wereldberoemd met z'n mannensilhouet met hoed en rode ballons op de muren van de wijk. De witte figuurtjes (corps blanc) van kunstenaar Jerôme Mesnager werden intussen wereldwijd een hype. Ik zie ze overal in Belleville, op muren, ramen, deuren en etalages. Ze spelen op een grappige manier in op andere straatkunst of elementen uit de directe omgeving. De eigenaar van bijouterie Atelier Castafiora, schertsend 'le zinzin du quartier' genoemd, draagt zijn steentje op een wel heel originele manier bij. Hij plakt op alle straatnamen van Belleville rode hartjes. Een initiatief dat veel navolging kent, want de Bellevillois houden van hun gekleurde wijk.
 |
| Finding Nemo |
Welk spoor is onduidelijk, maar ik gok dat hij de mysterieuze Nemo achterna zit. Nemo, de peetvader van de lokale straatkunst, werkt al jaren in de volledige anonimiteit en werd wereldberoemd met z'n mannensilhouet met hoed en rode ballons op de muren van de wijk. De witte figuurtjes (corps blanc) van kunstenaar Jerôme Mesnager werden intussen wereldwijd een hype. Ik zie ze overal in Belleville, op muren, ramen, deuren en etalages. Ze spelen op een grappige manier in op andere straatkunst of elementen uit de directe omgeving. De eigenaar van bijouterie Atelier Castafiora, schertsend 'le zinzin du quartier' genoemd, draagt zijn steentje op een wel heel originele manier bij. Hij plakt op alle straatnamen van Belleville rode hartjes. Een initiatief dat veel navolging kent, want de Bellevillois houden van hun gekleurde wijk.
"Street art vind je in Belleville overal, de wijk lijkt wel een groot openluchtmuseum."
 |
| street-art in Belleville: Ben, Nemo, Mesnager en Le Gac |
Pop-up gids # 2. Uit een wijd open deur in de rue du Retrait zweeft een indringende terpentijngeur, het maakt mij nieuwsgierig. 'Bienvenue dans mon atelier' lacht een man die druk in de weer is met enkele doeken, hij wenkt me naar binnen. Open door, welcoming mind. Bertrand heet hij en naar eigen zeggen was hij in een vorig leven een universiteitsprof, nu geeft hij zich voltijds over aan zijn grote passie: schilderen. Hij toont mij enkele van z'n doeken en rolt tenslotte zijn koninginnenstuk voor me open, een immense interpretatie van Goya's El tres de mayo dat nog een tijdje aan de muur van Père Lachaise hing. 'Het is mijn hommage aan de communards van weleer' zegt hij. Retournez vos fusils meldt het onderschrift. Bertrand is trots op z'n opus magnum, das duidelijk. Overal in Belleville worden de rebellen van 1871 nog steeds op handen gedragen, Louise Michel op kop. Met Bertrand dient pop-up gids # 2 zich aan, want hij stelt voor om een wandeling door de wijk te maken, om straatkunst te kijken. Van elke muurschildering kent hij niet alleen alle details, hij kent ook persoonlijk alle artiesten. Samen met 300 andere kunstenaars maakt hij deel uit van Les Ateliers d'Artistes de Belleville, een collectief dat ieder jaar in mei alle deuren openzet. Je hoeft zelfs niet tot in mei te wachten, ateliers binnenlopen is in Belleville doodgewoon.
"In Belleville worden de communards van 1871 nog steeds op handen gedragen, Louise Michel op kop."
 |
| open door, welcoming mind |
Hippe wijk. Belleville is al van oudsher een liederlijke buurt, haar guingettes waren zelfs legendarischer dan die van Montmartre. Zes jaar geleden werden die guingettes weer van onder het stof gehaald door Rosa Bonheur, een trendy paviljoen in het Parc des Buttes-Chaumont. Eten, drinken en dansen in open lucht slaat weer aan bij een breed publiek. Rosa werd intussen de favoriete hangout van half Parijs. Eten - biologische tapa's - en drinken doe je er aan lange tafels. Alles blijft heel betaalbaar. In de rue de Boyer verdringt trendy Parijs zich in hippe clubs als Le Maroquinerie en La Bellevilloise. La Bellevilloise was tot 1938 een arbeiderscoöperatie die tegelijk het gewone volk met cultuur wou verzoenen.
In 2006 werd het immense pand gerenoveerd en het resultaat is verbluffend: een concertclub, een clubcafé, een prachtige serre die dienst doet als restaurant en een leuk terras. De lange rue Oberkampf is vandaag een begrip in Parijs. 's Avonds kan je er over de koppen lopen. De trendy café's en hippe clubs leunen er tegen elkaar aan, je kan er lekker tafelen in de hipste decors. Café Charbon is een voltreffer in de straat. Het arty interieur met enorme spiegels, oude gaslampen en fresco's is een plek waar je blijft hangen. Bij de buren in Place Verte kan je niet alleen eten en drinken in een leuk seventies decor, maar ook decoboeken kopen. Het immense terras zit bijna altijd vol. Le Nouveau Casino is een vaste waarde in het Parijse nachtleven en programmeert vooral alternatieve muziek en afterparty's.
 |
| La Bellevilloise, van arbeiderscoöperatie tot trendy club. |
In 2006 werd het immense pand gerenoveerd en het resultaat is verbluffend: een concertclub, een clubcafé, een prachtige serre die dienst doet als restaurant en een leuk terras. De lange rue Oberkampf is vandaag een begrip in Parijs. 's Avonds kan je er over de koppen lopen. De trendy café's en hippe clubs leunen er tegen elkaar aan, je kan er lekker tafelen in de hipste decors. Café Charbon is een voltreffer in de straat. Het arty interieur met enorme spiegels, oude gaslampen en fresco's is een plek waar je blijft hangen. Bij de buren in Place Verte kan je niet alleen eten en drinken in een leuk seventies decor, maar ook decoboeken kopen. Het immense terras zit bijna altijd vol. Le Nouveau Casino is een vaste waarde in het Parijse nachtleven en programmeert vooral alternatieve muziek en afterparty's.
"Rue Oberkampf is een begrip in Parijs, trendy café's en hippe clubs leunen er letterlijk tegen elkaar aan."
 |
| rue de Belleville |
Padam, padam. Terwijl ze zich met haar accordeon gezwind tussen de gasten van Le Vieux Belleville beweegt, zingt Minelle zich de ziel uit het lijf. De excentrieke zangeres heeft een hoog laissez rouler les bon temps-gehalte en haar wil is wet: meezingen zal je. Bistro Le Vieux Belleville is uniek in Parijs, je eet er ongedwongen aan kleine tafeltjes die dicht tegen elkaar werden geschoven. Aan de vergeelde muren hangen levensgrote foto's van local heroes Piaf en Chevalier, het volkse Parijs van de jaren '30 komt weer volop tot leven bij wijn en musette. Op het menu staan simpele maar lekkere gerechten, ik werk er gretig een gratin met steak en boontjes achterover. Na het dessert steekt Minelle de gasten een A4-tje toe met de tekst van Piafs 'Padam Padam' en wil dat we meezingen. Ik twijfel maar ze moedigt me aan door stevig met haar accordeon in mijn rug te porren. Zachte dwang dus en ik begin schoorvoetend mee te padammen. Ik troost me aan het feit dat ik het er beter af breng dan de Duitsers aan het tafeltje naast mij. Een paar glazen wijn later valt alle schroom weg en zing ik uit volle borst mee. Het wordt een avond om nooit meer te vergeten.
"In Le Vieux Belleville komt het Parijs van Piaf en Chevallier weer tot leven met musette, lekker eten en veel wijn."
 |
| Le Vieux Belleville en Minelle: laissez rouler les bon temps |
© DICHTBIJ & VER WEG 2014.
BELLEVILLE PRAKTISCH:
Info over Frankrijk: be.france.fr/nl
Info over Parijs: www.parisinfo.com
Vervoer: Wij reden naar Parijs met Voyages-sncf.com dé hogesnelheids treinspecialist van Europa. Dankzij hun nieuwe dienst 'Prijskalender' kunnen reizigers met een blik in real-time de beste prijzen van treinreizen tot wel drie maanden voor vertrek bekijken.
ETEN & DRINKEN:
Wie wil eten in Belleville kan gerust op z'n intuïtie afgaan, er zijn weinig of geen tourist-traps en de prijzen zijn bijzonder fair. Eten in Belleville is meestal ook goedkoper vergeleken met het centrum en toeristische hotspots.
Bar O'Paris: trendy bar-a-vue met het leukste uitzicht van heel Parijs, rue des Enviérges 1, Belleville: www.le-o-paris.com
Le Vieux Belleville: resto-musette/diner-spectacle in de rue des Envierges. Een aanrader, best even reserveren! www.le-vieux-belleville.com/fr
Le Zéphir: lekker eten en vriendelijke bediening in een authentiek jaren '20 decor: rue Jourdain 1, 75020 Parijs.
Aux Folies: rue de Belleville 8, 75020 Parijs (enkel drank, geen maaltijden).
Le Charbon: eten en drinken in een cosy en origineel decor, rue Oberkampf 109, 75011 Parijs.
Geen opmerkingen