JAPAN IS HOT

Er lijkt een Japan-o-manie door onze lage landen te waaien, die nog eens extra aangewakkerd wordt door de goedkopere yen. Erg aantrekkelijk is het feit dat het een van de modernste landen ter wereld is, maar met een hele oude ziel. Dat contrast is uniek. Ik probeer tijdens mijn tweede reis zoveel mogelijk het openbaar vervoer te nemen en zelfs dat is soms een bevreemdende ervaring. Want de Japanse gebruiken liggen nu eenmaal mijlenver van onze leefwereld. En laat dat nu precies de reden zijn waarom ik graag reis en Japan ook bij mij sinds enkele jaren in de bovenste lade ligt.

Fuji werd heilig verklaard om zijn perfecte vorm.

Fuji, de heilige berg. Wie Mount Fuji niet gezien heeft is niet in Japan geweest, jammer genoeg verbergt deze reus zich graag in de wolken. Volgens een local waarmee ik aan de praat geraak, heeft hij zich nog nooit een volledige dag prijsgegeven.'Het is alsof er een wolkenmagneet in zit,' lacht de man. Ik ben dus erg blij dat Fuji mij wel mijn pleziertje gunt. En al heb ik hem zo vaak op foto gezien, in levende lijve is hij nog een stuk spectaculairder. Zijn populariteit heeft hij te danken aan zijn perfecte vorm, hij werd zelfs heilig verklaard. Sakuya-bime de Fuji godin, geen katje om zonder handschoenen aan te pakken, vernietigde volgens een legende alle bergen die groter waren dan hij. Fuji is dus met zijn 3776m de hoogste van het land en wordt enkel in de zomermaanden beklommen. Er ligt nog geen sneeuw op de top, maar de prachtige herfstkleuren rond het meer maken dat ruimschoots goed.

Fuji vanop het Ashi meer in Hakone omringd door herfstkleuren.

De Tori van het Hakone heiligdom op het Ashi meer.

Ik bewonder hem vanuit verschillende standpunten, af en toe speelt hij verstoppertje met me. Maar vanop het Ashi meer in Hakone, een bijzonder laidback dorpje, heb ik een prachtig open zicht op de vulkaan. Het meer met de beroemde half verdronken tori van het Hakone schrijn en de wat kitscherige piratenboot zijn een gedroomd decor voor huwelijksfoto’s. En het geluk staat aan mijn kant want ik ben getuige van een traditioneel Shinto huwelijk. Hun ceremoniële outfit is bijzonder mooi. Japanser dan dit wordt het niet meer. Na een paar uur verdwijnt de immense berg achter een allesverhullend wolkendek terwijl de zon nog even vrolijk schijnt. Fuji is hét icoon van Japan en volledig terecht Unesco werelderfgoed.

"Al heb ik de Fuji zo vaak op foto gezien, in levende lijve is hij nog een stuk spectaculairder."

De Atoombomkoepel was het enige gebouw dat nog rechtstond.

Hiroshima mon amour. ‘Ik rende weg zonder te weten waar naartoe en hoorde plots mijn naam, het was mijn broer, hij was onherkenbaar.’ De getuigenissen in het museum grijpen me naar de keel. Op 6 augustus 1945 stond in Japan de wereld stil. De Atoombomkoepel is een van de enige gebouwen die nog rechtstond in een volledige atoomwoestijn nadat ‘Little Boy’ gedropt werd. Tegenover de koepel ligt het vredespark met het museum. Ik word stil wanneer ik er de klok zie die precies om 8u15 tot stilstand kwam. Het is een beklijvend bezoek, dat lang blijft nazinderen. 70 Jaar later is Hiroshima een leuke stad geworden, het kasteel (16e eeuw), dat perfect heropgebouwd werd na de oorlog is volledig omringd door water en sprookjesachtig mooi.

Het 16de eeuwse kasteel, volledig en identiek terug opgebouwd.

Ik eet okonomiyaki (soul food), een specialiteit van Hiroshima: een enorme pannenkoek met vlees en hopen groenten, gegrild op een gigantische bakplaat waar ik met 6 oude dametjes rond zit. Al snel ben ik de grote attractie. Ik proef er ook gegrilde oesters want daar is Hiroshima vandaag vooral om gekend. Als ik ’s avonds de stad in wandel zie ik in het Shirakamisha schrijn een kagura spektakel, een theatervorm zoals kabuki, voor de gewone man. Heel symbolisch met slangen, samoerai, draken en onschuldige maagden. Het is ontzettend leuk om te zien hoe iedereen meeleeft, ook de volwassenen. Kinderen imiteren alle bewegingen van hun helden, een van hen gaat zelfs aan de staart van een draak hangen en wordt zelf een held, zeker in de ogen van zijn al even hevig kleutervriendinnetje. Het contrast met mijn intens ochtendbezoek aan de site is immens.

"Ik word stil wanneer ik de klok zie die precies om 8u15 in Hiroshima tot stilstand kwam."

Kagura, volkstheater in het Shirakamisha schrijn in Hiroshima.

Miyajima eiland. De oesterkwekerijen rond Hiroshima liggen volledig in de mist als ik de ferry naar het Miyajima eiland neem. Itsukushima, het Shinto heiligdom met zijn beroemde tori wordt als een van de mooiste landschappen van Japan gezien. Vreemd genoeg hoort de Mount Fuji niet thuis op dat lijstje. Bij vloed staat de poort met zijn voeten in het water en is de weerspiegeling van de tempel legendarisch mooi, bij laag water kan je naar de tori lopen. Wat me opvalt is dat er bijna in elk Shinto heiligdom ergens een wit paard staat, in plastiek, in hout of soms zelfs in levende lijve. Als de Shinto god plots ergens naartoe moet heeft hij altijd vervoer.

De beroemde tori van het Itsukushima heiligdom op het Myajima eiland.

De tori en het Itsukushima schrijn worden gezien als een van de mooiste Japanse landschappen.

Naast de serene tempel die al een stuk minder rustgevend is als een aantal scholen voet aan wal zetten, is er ook nog een pagode met vijf verdiepingen en de Senjokaku hall, het paviljoen van de 1000 tatami-matten. Al in de Samoeraitijd werden ze als afmeting gebruikt. Een immens grote hall dus die bedoeld was als boeddhistische bibliotheek, maar nooit af geraakte. Het dorpje zelf is erg gezellig. Ik drink groene thee en proef dé specialiteit van dit eiland: een koekje in de vorm van een esdoornblad gevuld met een zoete bonenpasta. Het blijft niet bij een.

"Het valt me op dat er bijna in elk Shinto heiligdom een wit paard staat, in plastiek, in hout of soms zelfs in levende lijve."

Het Itsukushima heiligdom.

Buigende treinconducteurs. Naar Hiroshima neem ik de bus. In tegenstelling tot in Zuidoost-Azië krijg ik geen soaps te zien die door de bus galmen, maar een eerder vreemd fenomeen. Deze vervoersmaatschappij wil de passagiers blijkbaar niet entertainen maar hun intelligentie triggeren. Op de schermen verschijnt een quiz met ingewikkelde raadsels en wiskundige formules. Tot mijn verbazing hoor ik geen boegeroep vanop de achterbank, iedereen lijkt het de gewoonste zaak van de wereld te vinden. Een hulplijn inroepen is onmogelijk, want ook telefoneren is verboden net zoals luid praten. Snurken daarentegen wordt er wel gedaan. Maar in Japan is tonen dat je moe bent een deugd. Van Hiroshima naar de Mie-prefectuur vertrek ik met de Shinkansen, de bullet train.

De Shinkansen of bullet train.

En vermits ik het helemaal wil doen zoals de Japanners laat ik mijn bagage opsturen, duur is dat niet en ik kan volledig vrij van alle ballast de trein opspringen. En dat is maar best ook, want ik moet rennen om hem te halen, alles vertrekt hier immers stipt op tijd. Ooit al een conducteur een buiging zien maken in België of Nederland? In Japan is het de normaalste zaak telkens hij een wagon binnenstapt. Onderweg eet ik mijn bento lunchbox op met Anago, zeeaal, erg populair in Hiroshima. Ik bestel er groene thee bij. Mijn smaakpapillen maken vreugdesprongetjes. Het is een van de beste groene thee’s die ik ooit dronk: Yame, een thee die op Fukuka gemaakt wordt sinds de 18^e eeuw door een en dezelfde familie al 14 generaties lang. Heerlijk. En ik zit niet in een duur theesalon, maar op de trein. Op onze hogesnelheidstreinen zie ik dat nog niet meteen gebeuren.

"Een conducteur die een buiging maakt als hij een wagon binnenstapt: in Japan is het de normaalste zaak."

Een Ama duikster in traditionele duikoutfit.

De jongste en oudste Ama in Hachimankamado.

Het op een na oudste beroep ter wereld. Ama, Japans voor parelduikster is een woord dat ik geregeld tegenkom in kruiswoordraadsels. Net als sumoworstelaars en geisha’s behoren ze al honderden jaren tot het culturele erfgoed van Japan. Ik ontmoet ze in de Mie prefectuur, niet meteen een toeristische plek, al kan daar snel verandering in komen, want Japan doet er alles aan om het op de kaart te zetten. De ama’s duiken intussen niet meer naar parels want 98% van deze kleinoden worden gecultiveerd. De eerste cultuurparel ooit zag hier het daglicht dankzij Kokichi Mikimoto. Het pareleiland naar hem genoemd, is zeker een bezoek waard.

In Hachimankamado word ik getrakteerd op de heerlijkste zeevruchten.

Ik word in Hachimankamado, waar de ama’s een paar hutten hebben op het strand, uitgenodigd op een zeevruchtenlunch. Want de dames duiken nu vooral naar kreeften en abalones, die op een houtvuurtje middenin de hut worden klaargemaakt. Abalones waren vroeger een exclusieve godenhap, vandaag zijn ze nog steeds goddelijk lekker, maar mogen ook gewone stervelingen als ik ze achter de kiezen steken. Ama’s duiken in 1 minuut tien meter diep, zonder masker of flessen. Door een speciale ademtechniek kunnen ze minutenlang onder water blijven. Nochtans zijn 50% van de dames de pensioenleeftijd al lang voorbij. Reiko, de oudste is 84 jaar, ze duikt niet meer elke dag maar is nog steeds actief. Volgens haar zoon is dit het op een na oudste beroep ter wereld.

"Ama’s duiken in 1 minuut tien meter diep, zonder masker of flessen en kunnen minutenlang onder water blijven."

Kreeften en abalones zijn de voornaamste zeevruchten waar de Ama's naar duiken.

Heiligdom in kwadraat. Het Ise Grand Shrine in de Mie prefectuur is eigenlijk een verzameling van 125 heiligdommen, de hele tempelarea is zo groot als Parijs. Door het immense domein loopt de Isu Zugawa rivier. Langs die rivier wordt er rijst en groenten gekweekt, exclusief voor de Shintogoden, die blijkbaar een stevige honger hebben, want niks wordt ervan verkocht of door gewone stervelingen opgegeten. 100 Priesters en 600 werknemers zorgen er voor de goeie gang van zaken. Als de keizer een ceremonie bijwoont is het hier. En vreemd genoeg -want de Shinto godsdienst is een mannenbusiness - is de keizerlijke master of ceremony een vrouwelijke priester.

Een van de 125 heiligdommen in Ise Grand Shrine in de Mie-prefectuur.

De meeste van de heiligdommen zien er vrij nieuw uit en dat zijn ze ook, want alle Shinto goden krijgen elke 20 jaar - en dat al sinds de 7^de eeuw - een nieuw onderkomen dat exact herbouwd wordt als het vorige. Vermits Shinto een godsdienst is waarin de natuur de hoofdrol speelt is die periode van 20 jaar gebaseerd op het aantal jaren dat gedroogde rijst goed blijft. Rond het hoofdheiligdom zijn er vijf muren opgetrokken, ik zie dus enkel de top van het dak. Naar binnen mag ik niet. In sommige schrijnen kan je betalen als je van plan bent een ceremonie te organiseren, maar niet in het hoofdheiligdom dat is enkel aan de keizerlijke familie toegestaan. Tot mijn grote verbazing zie ik hier 4 echte witte paarden staan, dus goddelijke vervoermiddelen genoeg en dat mag wel want er wordt wel eens gezegd dat er 800 Shinto goden of kami zijn. Een ding is zeker ze hebben een gezonde appetijt.

"Rond het hoofdheiligdom zijn vijf muren opgetrokken, ik zie enkel de top van het dak, want naar binnen mag ik niet."

De brug over de Isu Zugawa rivier die door de heilige site loopt.

Een oude ziel. Vroeger mochten gewone stervelingen deze heiligdommen niet betreden. Toch wilde iedereen er minstens een keer naartoe, het Mekka van het Shintoïsme. Elk dorp legde geld opzij en stuurde jaarlijks enkele uitverkorenen op pad. Zo ontstond er een dorp waar de pelgrims te slapen werden gelegd. Ze kregen gratis eten en de priesters kwamen hen daar zegenen. Dat dorp, Ohari Machi, wat nu meer een markt is geworden, is er nog steeds. Je kan er traditionele gerechten proeven, matcha thee drinken of sake degusteren. Het is niet gratis, maar wel erg democratisch zodat iedereen er van kan genieten. Gastvrijheid staat hier nog steeds hoog in het vaandel, zoals de traditie dat voorschrijft. Okage Yokocho, de straat waar ik doorloop was er al in de Edo tijd, dat besef maakt het ontzettend boeiend.

Dé specialiteit van de Mie-prefectuur in de beroemde Akafuku shop: mochi's.

De sfeer van weleer in Ohari Machi .

Er lijkt ook weinig veranderd, ik maak een theeceremonie mee, proef ise nudon noodles en in de beroemdste shop van de straat: Akafuku, probeer ik de hemelse mochi’s, een soort rijstcake met aan de buitenkant zoete bonenpasta in de vorm van een golf, die de Iso Zugawa rivier verbeeldt. De eerste dag van de maand is het Akafuku-dag. Dan gaat de shop, een traditioneel houten barak, nog twee uur vroeger dan normaal open, namelijk om 3u ‘s ochtends en staan er lange rijen te wachten. Het is immens populair. Het lijkt alsof ik een flinke stap terug in de tijd heb gezet. Dat gevoel heb ik wel vaker in Japan, ondanks het feit dat het tegelijk een van de meest trendy en moderne landen ter wereld is. Het heeft iets te maken met de heel oude ziel van dit unieke land.

"Gastvrijheid staat in Japan nog steeds hoog in het vaandel, zoals de traditie dat voorschrijft."

JAPAN PRAKTISCH:

Voor Japan zit je perfect bij Imagine Travel, een jonge dynamische TO uit Brugge met hét grootste Japanaanbod op de Belgische markt. Maar liefst 16 reizen naar het ‘Land van de Rijzende Zon’ uit hun unieke Japan brochure kunnen gewoon op zich geboekt worden, maar vormen eveneens de basis om een reis volledig op maat samen te stellen. Hun Japan in vogelvlucht (9 dagen/2275€), omvat een rechtstreekse vlucht Brussel-Tokio-Brussel (ANA) met alle transfers, een Pasmo-pas voor het openbaar vervoer, zeven overnachtingen met ontbijt, waaronder een nacht in een Ryokan met een onsen en diner, ook nog enkele treintickets en pasjes. Deze reis kan à la carte aangepast worden en gecombineerd met de rest van hun Japanaanbod. Er is ook een mogelijkheid om aan te sluiten bij een internationale groepsreis om het land te ontdekken. Imagine Travel staat garant voor een uitstekende service en concurrentiële prijzen. Info en boekingen op www.imaginetravel.be of bij je reisagent.

JNTO infocentra (toeristische dienst) vind je in zowat alle steden, vlakbij het station

Documenten: Paspoort, geen visum.

Geld: 1000 yen = 7, 60€, kredietkaarten zijn bruikbaar in grote restaurants, hotels en winkels, maar om geld af te halen moet je je kaart speciaal laten aktiveren voor je vertrekt.

GSM: geen GSM netwerk in Japan, enkel G3 en G4 smartphones zijn bruikbaar.

Veiligheid: Het is een bijzonder veilig land

Fooien: fooien geven is beledigend.

Klimaat: Vier seizoenen zoals hier.

Tijd: 7u later in de zomer, 8u in de winter

Voor een heleboel extra praktische tips nog even geduld, er komt een apart artikel met tips en trucs, maar eerst volgt er nog een vierde deel: Japan voor foodies.